50 bài tập về pha chế một dung dịch theo nồng độ cho trước (có đáp án 2024) và cách giải

Pha chế một dung dịch theo nồng độ cho trước và cách giải bài tập

A. Lý thuyết & phương pháp giải

Có 2 kiểu pha chế dung dịch theo nồng độ cho trước:

+ Pha chế dung dịch theo nồng độ phần trăm

+ Pha chế dung dịch theo nồng độ mol

Dù cách pha chế nào ta cũng cần xác định được chất nào là chất tan, chất nào là dung môi.

1. Pha chế một dung dịch theo nồng độ phần trăm

Từ muối A, nước cất và các dụng cụ cần thiết, hãy tính toán và nêu cách pha chế m gam dung dịch A có nồng độ C%.

- Bước 1: Tính khối lượng chất tan cần pha chế: m₁ = m_ct =$\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%}$

- Bước 2: Tính khối lượng nước cần pha chế

Ta có: m_dd = m_dm + m_ct

Suy ra m₂ = m_nước = m_dd – m_ct

Kết luận: Vậy cần lấy m₁ gam chất A hòa tan vào m₂ gam nước để thu được m gam dung dịch A có nồng độ C%.

2. Pha chế một dung dịch theo nồng độ mol cho trước

Từ muối B, nước cất và các dụng cụ cần thiết, hãy pha chế V (ml) dung dịch B nồng độ C_M.

+ Bước 1: Tính số mol chất tan có trong dung dịch cần pha chế

Công thức: n = C_M.V và lưu ý đổi đơn vị thể tích dung dịch về lít.

+ Bước 2: Từ số mol suy ra khối lượng chất tan (m) cần lấy để pha chế

+ Bước 3: Thể tích dung dịch chính là thể tích nước cần dùng để pha chế

Kết luận: Vậy cần lấy m gam B hòa tan vào V (ml) nước cất để tạo thành V (ml) dung dịch B có nồng độ C_M.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1

Hướng dẫn giải:

V = 50 ml = 0,05 l

Số mol chất tan là: n = C_M.V = 2.0,05 = 0,1 mol

Khối lượng chất tan là: $m_{MgS{O}_4}$= 0,1.120 = 12 gam

Pha chế: Cân lấy 12 gam MgSO₄ cho vào cốc thủy tinh có dung tích 100 ml. Đổ dần dần nước cất vào cốc và khuấy nhẹ cho đủ 50 ml dung dịch. Ta được 50 ml dung dịch MgSO₄ 2M.

Ví dụ 2

Hướng dẫn giải:

Khối lượng chất tan là: m_NaCl = $\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%}$= $\frac{7,8\%.150}{100\%}$= 11,7 gam

Khối lượng dung môi nước là: m_nước = m_dd – m_ct = 150 – 11,7 = 138,3 gam

Pha chế: Cân lấy 11,7 gam NaCl tinh khiết cho vào cốc có dung tích 200 ml. Đong 138,3 ml nước cất, đổ dần dần vào cốc và khuấy nhẹ. Ta được 150 gam dung dịch NaCl 7,8%.

Ví dụ 3: Từ muối KNO₃, nước cất và những dụng cụ cần thiết, hãy nêu cách pha chế 100 ml KNO₃ có nồng độ 4M.

Hướng dẫn giải:

V = 100 ml = 0,1 lít

Số mol chất tan là: n = C_M.V = 4.0,1 = 0,4 mol

Khối lượng chất tan là: $m_{KN{O}_3}$= 0,4.101 = 40,4 gam

Pha chế: Cân lấy 40,4 gam KNO₃ cho vào cốc thủy tinh có dung tích 200 ml. Đổ dần dần nước cất vào cốc và khuấy nhẹ cho đủ 100 ml dung dịch. Ta được 100 ml dung dịch KNO₃ 4M.

C. Bài tập tự luyện

Câu 1

A. 72 gam

B. 71 gam

C. 70 gam

D. 69 gam

Hướng dẫn giải:

V = 150 ml = 0,15 lít

Số mol chất tan là: $n_{CuS{O}_4}$= 3.0,15 = 0,45 mol

Khối lượng chất tan là: $m_{CuS{O}_4}$= 0,45.160 = 72 gam.

Đáp án A

Câu 2

A. 70,5 gam

B. 71,5 gam

C. 72,5 gam

D. 73,5 gam

Hướng dẫn giải:

Khối lượng chất tan là: m_NaOH = $\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%}$= $\frac{2\%.75}{100\%}$= 1,5 gam

Khối lượng nước cần lấy là: m_nước = 75 – 1,5 = 73,5 gam

Đáp án D

Câu 3

A. 46,2425 gam

B. 46,5625 gam

C. 47,2005 gam

D. 47,0124 gam

Hướng dẫn giải:

V = 250 ml = 0,25 l

Số mol chất tan là: n_KCl = 2,5.0,25 = 0,625 mol

Khối lượng chất tan là: m_KCl = 0,625.74,5 = 46,5625 gam.

Đáp án B

Câu 4

A. Hòa tan 3,71 gam Na₂CO₃ trong 171,29 gam nước

B. Hòa tan 3,71 gam Na₂CO₃ trong 200 ml nước

C. Hòa tan 4,21 gam Na₂CO₃ trong 200 gam nước

D. Hòa tan 4,21 gam Na₂CO₃ trong 171,29 gam nước

Hướng dẫn giải:

Khối lượng Na₂CO₃ chứa trong 175 gam dung dịch 2,12% là:

m_ct = $\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%}$= $\frac{2,12\%.175}{100\%}$= 3,71 gam

Khối lượng nước cần lấy là: 175 – 3,71 = 171,29 gam.

Đáp án A

Câu 5

A. 1M

B. 2M

C. 3M

D. 4M

Hướng dẫn giải:

V = 100 ml = 0,1 lít

Số mol chất tan là: $n_{ZnS{O}_4}$= 0,2 mol

Nồng độ của dung dịch là: C_M = $\frac{0,2}{0,1}$= 2M.

Đáp án B

Câu 6

A. 9,4 gam

B. 10,4 gam

C. 11,4 gam

D. 12,4 gam

Hướng dẫn giải:

V = 300 ml = 0,3 lít

Số mol chất tan MgCl₂ là: n = 0,4.0,3 = 0,12 mol

Khối lượng chất tan là: $m_{MgC{l}_2}$= 0,12.95 = 11,4 gam.

Đáp án C

Câu 7

A. 328,6 gam

B. 338,8 gam

C. 348,5 gam

D. 358,8 gam

Hướng dẫn giải:

Khối lượng CuSO₄ chứa trong 350 gam dung dịch 3,2% là:

m_ct = $\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%}$= $\frac{3,2\%.350}{100\%}$= 11,2 gam

Khối lượng nước cần lấy là: 350 – 11,2 = 338,8 gam

Đáp án B

Câu 8

A. 5,4 gam

B. 5,6 gam

C. 6,2 gam

D. 6,4 gam

Hướng dẫn giải:

V = 400 ml = 0,4 lít

Số mol chất tan CuCl₂ là: n = 0,1.0,4 = 0,04 mol

Khối lượng CuCl₂ cần là: 0,04.135 = 5,4 gam

Đáp án A

Câu 9

A. 94,32 gam

B. 95,23 gam

C. 93,32 gam

D. 91,23 gam

Hướng dẫn giải:

Khối lượng Na₂SO₄ chứa trong 100 gam dung dịch 5,68% là:

m_ct = $\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%}$= $\frac{5,68\%.100}{100\%}$= 5,68 gam

Khối lượng nước cần lấy là: 100 – 5,68 = 94,32 gam

Đáp án A

Câu 10

A. 0,01M

B. 0,02M

C. 0,1M

D. 0,2M

Hướng dẫn giải:

V = 250 ml = 0,25 lít

Số mol chất tan KOH là: n = 0,05 mol

Nồng độ của dung dịch là: C_M = $\frac{0,05}{0,25}$= 0,2M

Đáp án D