Giải Hóa 11 Bài 45: Axit cacboxylic

Mục lục Giải Hóa 11 Bài 45: Axit cacboxylic

Video giải Hóa 11 Bài 45: Axit cacboxylic

Bài 1 trang 210 Hóa 11: Thế nào là axit cacboxylic? Viết công thức cấu tạo, gọi tên các axit có công thức phân tử C₄H₈O₂.

Lời giải:

- Định nghĩa: Axit cacboxylic là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl (-COOH) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon₍₁₎ hoặc nguyên tử hiđro.

((1): Nguyên tử cacbon này có thể của gốc hiđrocacbon hoặc của nhóm -COOH khác).

- Các axit có công thức phân tử C₄H₈O₂ là:

CH₃ – CH₂ – CH₂ – COOH: Axit butanoic

CH₃ – CH (CH₃) – COOH: Axit 2 – metylpropanoic

Bài 2 trang 210 Hóa 11: Từ công thức cấu tạo, hãy giải thích tại sao axit fomic có tính chất của một anđehit.

Lời giải:

Do phân tử axit fomic có nhóm –CHO nên axit fomic có tính chất của 1 anđehit.

Bài 3 trang 210 Hóa 11: Từ metan và các chất vô cơ cần thiết khác có thể điều chế được axit fomic, axit axetic. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.

Lời giải:

- Điều chế axit fomic:

Bài 4 trang 210 Hóa 11: Chất Y có công thức phân tử C₄H₈O₂ tác dụng với NaOH tạo thành chất Z (C₄H₇O₂Na). Vậy Y thuộc loại hợp chất nào sau đây?

A. Anđehit;

B. Axit.

C. Ancol;

D. Xeton.

Lời giải:

- Đáp án B.

- Phương trình minh họa:

   CH₃CH₂CH₂COOH + NaOH → CH₃CH₂CH₂COONa + H₂O

Bài 5 trang 210 Hóa 11: Để trung hòa 150,0 gam dung dịch 7,40% của axit no, mạch hở, đơn chức X cần dùng 100,0 ml dung dịch NaOH 1,50M. Viết công thức cấu tạo và gọi tên của chất X.

Lời giải:

Do X no, đơn chức, mạch hở. Gọi công thức tổng quát của X là C_nH_2n+1COOH (n ≥ 1)

Phương trình phản ứng:

C_nH_2n+1COOH + NaOH → C_nH_2n+1COONa + H₂O

Theo phương trình:

n_X = n_NaOH = 0,15 (mol)

⇒ M_X = $\frac{11,1}{0,15}$  = 74

⇒ 14n + 46 = 74

⇒ n =2 ⇒ X: C₂H₅COOH (axit propanoic)

Bài 6 trang 210 Hóa 11: Trung hòa 16,60 gam hỗn hợp gồm axit axetic và axit fomic bằng dung dịch natri hiđroxit thu được 23,20 gam hỗn hợp hai muối.

a. Viết phương trình hóa học của các phản ứng ở dạng phân tử và ion rút gọn.

b. Xác định thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp trước và sau phản ứng.

Lời giải:

a) Phương trình hoá học ở dạng phân tử:

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

Phương trình ion rút gọn:

CH₃COOH + OH^- → CH₃COO^- + H₂O

HCOOH + OH^- → HCOO^- + H₂O

b) Gọi số mol của axit axetic và axit fomic lần lượt là x và y mol:

Phần trăm khối lượng mỗi chất có trong hỗn hợp trước phản ứng:

$\begin{array}{l}\%m_{C{H}_{3}COOH}=\frac{m_{C{H}_{3}COOH}}{m_{hhaxit}}\\ =\frac{60.0,2}{16,6}.100\%=72,3\%\end{array}$

%m_HCOOH = 100% - 72,3% = 27,7%

Phần trăm khối lượng mỗi chất có trong hỗn hợp sau  phản ứng:

$\begin{array}{l}\%m_{C{H}_{3}COONa}=\frac{m_{C{H}_{3}COONa}}{m_{hh}}\\ =\frac{82.0,2}{23,2}.100\%=70,7\%\end{array}$

%m_HCOONa = 100% - 70,7% = 29,3%

Bài 7 trang 210 Hóa 11: Đun 12,0 gam axit axetic với một lượng dư ancol etylic (có axit H₂SO₄ đặc làm xúc tác ). Đến khi dừng thí nghiệm thu được 12,3 gam este.

a. Viết phương trình hóa học của phản ứng.

b. Tính phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng este hóa.

Lời giải:

a) Phương trình hóa học:

CH₃COOH + C₂H₅OH $\stackrel{H_{2}S{O}_4}{\to }$ CH₃COOC₂H₅ + H₂O

b)

$n_{C{H}_{3}COOHbd}=\frac{12}{60}=0,2mol$

Theo PTHH có

n_{este lý thuyết} = n_{axit bđ} = 0,2 mol

→ m_{este lý thuyết} = 0,2.88 = 17,6 gam

Phần trăm khối lượng của axit tham gia phản ứng:

$\begin{array}{l}H=\frac{m_{axitpu}}{m_{axitbd}}.100\%\\ =\frac{m_{estett}}{m_{estelt}}.100\%\\ =\frac{12,3}{17,6}.100\%=69,89\%\end{array}$

Bài giảng Hóa 11 Bài 45: Axit cacboxylic