Giải SBT Hóa 11 Bài 33: Luyện tập ankin

Mục lục Giải SBT Hóa 11 Bài 33: Luyện tập ankin

Bài 33.1 trang 51 sbt Hóa 11:

1. Công thức phân tử nào cho dưới đây phù hợp với penten?

A. C₅H₈   

B. C₅H₁₀

C. C₅H₁₂             

 D. C₃H₆

Lời giải:

Đáp án B

Penten là anken, có công thức chung C_nH_2n, vậy đáp án B thỏa mãn.

2. Hợp chất nào dưới đây là ankin?

A. C₂H₂             

B. C₈H₈

C. C₄H₄             

D. C₆H₆

Lời giải:

Đáp án A

Công thức chung của ankin là C_nH_2n-2, vậy đáp án A thỏa mãn.

3. Gốc nào dưới đây là ankyl?

A. -C₃H₅             

B. -C₆H₅

C. -C₂H₃             

D. -C₂H₅

Lời giải:

Đáp án D

Ankan mất đi 1 H được gốc ankyl

C₂H₅ - : gốc etyl

Bài 33.2 trang 51 sbt Hóa 11:

1. Trong 4 chất sau, chất nào có nhiệt độ sôi cao nhất là?

A. eten.

B. propen.

C. but-1-en.

D. pent-1-en.

Lời giải:

Đáp án D

Pent – 1 – en có phân tử khối lớn nhất nên có nhiệt độ sôi cao nhất.

2. Chất nào dưới đây không tác đụng với dung dịch AgNO₃ trong amoniac?

A. but-1-in

B. but-2-in

C. propin

D. etin

Lời giải:

Đáp án B

But – 2 – in không có liên kết ba đầu mạch nên không tác dụng với AgNO₃/ NH₃.

3. Chất nào sau đây không tác dụng với Br₂ (tan trong CCl₄) là?

A. but-1-in.

B. but-1-en.

C. xiclobutan.

D. xiclopropan.

Lời giải:

Đáp án C

Xiclobutan có vòng 4 cạnh, nên không có phản ứng cộng mở vòng với brom.

Bài 33.3 trang 51 sbt Hóa 11: Cho propin tác dụng với HCl theo hai gian đoạn liên tiếp thì sản phẩm chính thu được là:

A. CH₃-CHCl-CH₂Cl.

B. CH₃-CH₂-CHCl₂.

C. ClCH₂-CH₂-CH₂Cl.

D. CH₃-CCl₂-CH₃.

Lời giải:

Đáp án D

CH≡C – CH₃ $\stackrel{+\mathrm{HCl}(1:1)}{\to }$ CH₂ = CCl – CH₃ $\stackrel{+\mathrm{HCl}(1:1)}{\to }$ CH₃-CCl₂-CH₃.

Bài 33.4 trang 51 sbt Hóa 11: Cho axetilen phản ứng cộng với nước, xúc tác là HgSO₄ và H₂SO₄ thì sản phẩm cuối cùng thu được là

Lời giải:

Đáp án C

CH ≡ CH + H₂O $\stackrel{{\mathrm{HgSO}}_4,{\mathrm{H}}_2{\mathrm{SO}}_4}{\to }$ CH₃CHO

Bài 33.5 trang 51 sbt Hóa 11: Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra trong quá trình điều chế PVC xuất phát từ các chất vô cơ: CaO, HCl, H₂O, C.

Lời giải:

Phương trình hóa học:

Bài 33.6 trang 52 sbt Hóa 11: Hỗn hợp khí A chứa metan, axetilen và propen. Đốt cháy hoàn toàn 11 g hỗn hợp A, thu được 12,6 g H₂O. Mặt khác, nếu dẫn 11,2 lít A (đktc) qua nước brom (lấy dư) thì khối lượng brom nguyên chất phản ứng tối đa là 100 g.

Hãy xác định thành phần phần trăm theo khối lượng và theo thể tích của từng chất trong hỗn hợp A.

Lời giải:

Giả sử trong 11 gam hỗn hợp A có x mol CH₄, y mol C₂H₂ và z mol C₃H₆:

16x + 26y + 42z = 11 (1)

Khi đốt cháy 11 g A:

Số mol H₂O:

2x + y + 3z = 0,7 (mol) (2)

Số mol A được dẫn qua nước brom là: $\frac{11,2}{22,4}=0,5$ mol

Số mol Br₂ đã dự phản ứng: $\frac{100}{160}=0,625$ mol

Nếu dẫn 11 g A đi qua nước brom: 

CH₄ không phản ứng

x mol

Như vậy: (x + y + z) mol A tác dụng với (2y + z) mol Br₂, 0,500 mol A tác dụng với 0,625 mol Br₂

 $\frac{\mathrm{x}+\mathrm{y}+\mathrm{z}}{0,5}=\frac{2\mathrm{y}+\mathrm{z}}{0,625}$

suy ra 5x + z = 3y

Giải hệ phương trình, tìm được x = 0,1; y = 0,2; z = 0,1

Thành phần phần trăm các chất trong hỗn hợp A:

Bài 33.7 trang 52 sbt Hóa 11: Một bình kín dung tích 8,4 lít có chứa 4,96 g 02 và 1,3 gam hỗn hợp khí A gồm 2 hiđrocacbon. Nhiệt độ trong bình t₁ = 0^oC và áp suất trong bình p₁ = 0,5 atm.

Bật tia lửa điện trong bình kín đó thì hỗn hợp A cháy hoàn toàn. Sau phản ứng, nhiệt độ trong bình là t₂ = 136,5^oC và áp suất là p₂ atm. Dẫn các chất trong bình sau phản ứng đi qua bình thứ nhất đựng H₂SO₄ đặc, sau đó qua bình 2 đựng dung dịch NaOH (có dư) thì khối lượng bình thứ hai tăng 4,18 g.

1. Tính p₂, biết rằng thể tích bình không đổi.

2. Xác định công thức phân tử và phần trăm theo thể tích của từng chất trong hỗn hợp A nếu biết thêm rằng trong hỗn hợp đó có một chất là anken và một chất là ankin.

Lời giải:

H₂SO₄ + nH₂O → H₂SO₄.nH₂O

2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

Số mol CO₂ là: $\frac{4,18}{44}=0,095$ mol

Khối lượng C trong hỗn hợp A là: 0,095.12 = 1,14 (g).

Khối lượng H trong hỗn hợp A là: 1,3 - 1,14 = 0,16 (g).

Số mol H₂O sau phản ứng là: $\frac{0,16}{2}=0,08$ mol

Để tạo ra 0,095 mol CO₂ cần 0,095 mol O₂;

Để tạo ra 0,08 mol H₂O cần 0,04 (mol) O₂.

Số mol O₂ đã tham gia phản ứng là: 0,095 + 0,04 = 0,135 (mol).

Số mol O₂ ban đầu là: $\frac{4,96}{32}=0,155$ mol

Số mol O₂ còn dư là: 0,155 - 0,135 = 0,02 (mol).

Số mol 3 chất trong bình sau phản ứng:

0,095 + 0,08 + 0,02 = 0,195 (mol).

Nếu ở đktc thì V_o = 0,195.22,4 = 4,37 (lít).

Thực tế V₂ = 8,4 lít

$\frac{{\mathrm{P}}_2{\mathrm{V}}_2}{{\mathrm{T}}_2}=\frac{{\mathrm{P}}_0{\mathrm{V}}_0}{{\mathrm{T}}_0}$

Suy ra  

${\mathrm{P}}_2=\frac{{\mathrm{P}}_0{\mathrm{V}}_0}{{\mathrm{T}}_0}.\frac{{\mathrm{T}}_2}{{\mathrm{V}}_2}=\frac{1.4,37}{273}.\frac{(273+136,5)}{8,4}$= 0,78 atm

2. Đổi thể tích hỗn hợp khí trước phản ứng về đktc:

 ${\mathrm{P}}_1{\mathrm{V}}_1={\mathrm{P}}_0\mathrm{V}{\text{'}}_0\to \mathrm{V}{\text{'}}_0=\frac{{\mathrm{P}}_1{\mathrm{V}}_1}{{\mathrm{P}}_0}=\frac{0,5.8,4}{1}=4,21$

Số mol khí trước phản ứng: $\frac{4,2}{22,4}=0,1875$ mol

Số mol 2 hiđrocacbon: 0,1875 - 0,155 = 0,0325 (mol).

Đặt lượng C_nH_2n là a mol, lượng C_mH_2m-2 là b mol,

ta có a + b = 0,0325.

Số mol O₂: l,5na + (l,5m - 0,5)b = 0,135 (2)

Số mol CO₂: na + mb = 0,095 (3)

Từ (2) và (3), tìm được b = 0,015 ⇒ a = 0,0175

Thay các giá trị của a và b vào (3), ta có:

1,75.10⁻²n + 1,5.10⁻²m = 9,5.10⁻²

7n + 6m = 38

Nếu n = 2 thì $\mathrm{m}=\frac{38-2.7}{6}=4$

Nếu n = 3 thì $\mathrm{m}=\frac{38-3.7}{6}=2,83$ (loại)

Nếu n > 3 thì m < 2 (loại).

% về thể tích của C₂H₄: $\frac{1,{75.10}^{-2}}{3,{25.10}^{-2}}.100\%=53,8\%$

% về thể tích của C₄H₆ là 46,2%

Bài 33.8 trang 52 sbt Hóa 11: Trình bày phương pháp hoá học để phân biệt các hiđrocacbon sau:

1. axetilen và metan;

2. axetilen và etilen;

3. axetilen, etilen và metan;

4. but-1-in và but-2-in.

Lời giải:

1. Dùng phản ứng với nước brom, axetilen làm mất màu dung dịch brom còn metan thì không.

CH≡CH + 2Br₂ → CHBr₂ – CHBr₂

2. Dùng phản ứng với dung dịch AgNO₃ trong amoniac, axetilen tạo kết tủa vàng còn etilen thì không.

CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → CAg≡CAg (↓ vàng) + 2NH₄NO₃

3. Dùng phản ứng với dung dịch AgNO₃ trong amoniac sau đó dùng phản ứng với nước brom. Cách tiến hành:

+ Dẫn lần lượt từng khí qua dung dịch AgNO₃/NH₃, nếu có kết tủa vàng xuất hiện chứng tỏ khí là axetilen.

CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → CAg≡CAg (↓ vàng) + 2NH₄NO₃

+ Hai khí còn lại là etilen và metan, dẫn qua dung dịch brom. Nếu dung dịch brom nhạt dần đến  mất màu thì khí là etilen, không hiện tượng là metan,

CH₂ = CH₂ + Br₂ → CH₂Br – CH₂Br

4. Dùng phản ứng với dung dịch AgNO₃ trong amoniac, but – 1 – in tạo kết tủa vàng, còn but – 2 – in thì không.

CH≡C – CH₂ – CH₃ + AgNO₃ + NH₃ → CAg≡C – CH₂ – CH₃ + NH₄NO₃

Bài 33.9 trang 52 sbt Hóa 11: Cho biết phương pháp làm sạch chất khí:

1. metan lẫn tạp chất là axetilen và etilen;

2. etilen lẫn tạp chất là axetilen.

Lời giải:

Đáp án

1. Dẫn hỗn hợp khí đi qua nước brom (lấy dư), chỉ có metan lẫn hơi nước thoát ra. Sau đó dẫn metan đi qua H₂SO₄ đặc để làm khô.

CH₂ = CH₂ + Br₂ → CH₂Br – CH₂Br

CH≡CH + 2Br₂ → CHBr₂ – CHBr₂

2. Dẫn hỗn hợp khí đi qua lượng dư dung dịch AgNO₃ trong amoniac, khí thoát ra khỏi dung dịch là etilen có lẫn hơi nước. Sau đó dẫn etilen đi qua H₂SO₄ đặc để làm khô.

CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → CAg≡CAg (↓ vàng) + 2NH₄NO₃