50 Bài tập tổng hợp phản ứng trao đổi hóa vô cơ (có đáp án 2025) và cách giải

Bài tập tổng hợp phản ứng trao đổi hóa vô cơ và cách giải

I. Lý thuyết và phương pháp giải

- Phản ứng trao đổi là phản ứng hóa học, trong đó các chất trao đổi nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử với nhau.

- Một số phản ứng trao đổi thường gặp:

+/ Muối + muối → 2 muối mới

Ví dụ: K₂SO₄ + Ba(NO₃)₂ → BaSO₄ $\downarrow$+ 2KNO₃

+/ Bazơ + muối → muối mới + bazơ mới

Ví dụ: 2NaOH + CuSO₄ → Cu(OH)₂ $\downarrow$+ Na₂SO₄

+/ Axit + muối → muối mới + axit mới

Ví dụ: Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂$\uparrow$+ H₂O

Lưu ý: Điều kiện xảy ra phản ứng: Sản phẩm tạo thành: có chất kết tủa ($\downarrow$) hoặc bay hơi ($\uparrow$) hoặc H₂O

Phương pháp giải

- Bước 1: Xử lí số liệu đề bài cho và viết phương trình phản ứng hóa học.

- Bước 2: Đặt ẩn, lập hệ phương trình (nếu cần).

- Bước 3: Giải hệ phương trình (nếu có) và tính toán theo yêu cầu đề bài.

II. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1:

Hướng dẫn giải:

Phương trình phản ứng hóa học:

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ ↑ + H₂O

$n_{\uparrow }$= $n_{C{O}_2}=\frac{\mathrm{3,36}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,15}$ mol

$\Rightarrow$$n_{N{a}_{2}C{O}_3}$= $n_{C{O}_2}=\mathrm{0,15}$mol

$\Rightarrow$a =$m_{N{a}_{2}C{O}_3}$= 0,15.106 = 15,9g

Ví dụ 2: Cho 2,74 gam Ba hòa tan hoàn toàn vào H₂O tạo thành dd X.Cho dung dịch X phản ứng với dung dịch H₂SO₄ dư. Tính khối lượng kết tủa tạo thành.

Hướng dẫn giải:

Ta có: n_Ba = $\frac{\mathrm{2,74}}{137}$= 0,02 mol

Phương trình phản ứng hóa học:

Ba + 2H₂O→Ba(OH)₂ + H₂

0,020,02mol

Dung dịch X là dung dịch Ba(OH)₂ (0,02 mol)

$\Rightarrow$Phương trình phản ứng hóa học:

Ba(OH)₂ + H₂SO₄→BaSO₄$\downarrow$+ 2H₂O

0,020,02

$\Rightarrow$$m_{\downarrow }$= $m_{BaS{O}_4}$= 0,02.233 = 4,66g

III. Bài tập tự luyện

Bài 1:

A. 8,8g

B. 13,2g

C. 10,08g

D. 6,72g

Bài 2: Cho dd chứa m gam BaCl₂ tác dụng với dd H₂SO₄ dư tạo thành 4,66 gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 4,16g

B. 4,66g

C. 5,24g

D. 2,33g

Bài 3:

A. 6,175g

B. 4,125g

C. 3,5875g

D. 7,175g

Bài 4:

A. 500ml

B. 300ml

C. 200ml

D. 400ml

Bài 5:

A. 17,645g

B. 16,475g

C. 18,645g

D. 17,475g

Bài 6:

A.50ml

B. 200ml

C. 300ml

D. 400ml

Bài 7:

A. 24,525

B. 26,3

C. 26,575

D. 22,75

Bài 8:

A. 100g

B. 80g

D. 40g

C. 60g

Bài 9:

A.H₂SO₄ 1M và HNO₃ 0,5M

B.BaSO₄0,5MvàHNO₃ 1M

C.HNO₃ 0,5Mvà Ba(NO₃)₂ 0,5M

D.H₂SO₄ 0,5MvàHNO₃ 1M

Bài 10: Trộn dung dịch có chứa 0,1 mol CuSO₄ và một dung dịch chứa 0,3 mol NaOH, lọc kết tủa, rửa sạch rồi đem nung đến khối lượng không đổi thu được m g chất rắn. Giá trị m là:

A. 14g

B. 8g

C. 16g

D. 12g

Đáp án minh họa

1B

2A

3D

4C

5D

6B

7A

8B

9D

10B