Đề cương ôn tập Ngữ văn 8 Giữa học kì 2 (Chân trời sáng tạo 2025) I. Yêu cầu cần đạt - Ôn tập củng cố và vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học về đọc hiểu văn bản truyện, thơ Đường luật - Ôn tập và nắm chắc kiến thức tiếng Việt trong các bài 6,7 - Củng cố kiến thức về quá trình tạo lập và vận dụng tạo lập hoàn chỉnh bài văn phân tích tác phẩm truyện và phân tích một tác phẩm thơ, viết đoạn văn trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học - Vận dụng kiến thức, kĩ năng đọc hiểu văn bản và tạo lập văn bản đã học để thực hiện các đề minh họa kiểm tra đánh giá giữa học kì II. - Góp phần phát triển các năng lực: tự học, giải quyết vấn đề. II. Nội dung ôn tập
Phân tích truyện ngắn "Tôi đi học" – Ngữ văn 8 Bài giảng Ngữ văn 8 Tôi đi học Dàn ý Phân tích truyện ngắn "Tôi đi học" A. Mở bài: ·Giới thiệu tác giả, tác phẩm: “Tôi đi học” là truyện ngắn nổi tiếng của nhà văn Thanh Tịnh. ·Khái quát nội dung, nghệ thuật chính của tác phẩm: Tác phẩm là dòng hồi tưởng về những kỉ niệm trong sáng của ngày đầu tiên đi học. B. Thân bài: Luận điểm 1: Cảm nhận về nội dung: Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đến trường * Tâm trạng nhân vật tôi trên con đường tới trường - Thiên nhiên: Những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời được nhân vật “tôi” nhớ lại là thời điểm cuối thu, cây cối đang mùa thay lá. Những chiếc lá khô xào xạc trên đường tưởng như vô tri vô giác ấy đã trở thành những màu sắc thông điệp, thanh âm riêng hối gọi lòng người nhớ về ngày khai trường đầu tiên. - Con
Soạn bài Đập đá ở Côn Lôn - Ngữ văn 8 A. Soạn bài “Đập đá ở Côn Lôn” ngắn gọn: Phần đọc - hiểu văn bản Câu 1 (trang 150 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1): - Không gian và điều kiện làm việc: công việc nặng nhọc, thiên nhiên khắc nghiệt. - Tính chất công việc: khổ sai cưỡng bức để tàn phá dữ dội thân thể và tiêu hao sức lực của người tù, hòng khuất phục ý chí của họ. - Tinh thần của người tù: Đó là tư thế của đấng nam nhi anh hùng! Câu 2 (trang 150 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1): - Câu thơ đầu: miêu tả bối cảnh không gian, tạo dựng tư thế hiên ngang, sừng sững của con người giữa đất trời Côn Đảo. - Ba câu thơ sau: miêu tả chân thực công việc lao động nặng nhọc khổ sai của người tù cách mạng. - Người cách mạng làm công việc ấy quả quyết mạnh mẽ, phi thường. “lừng lẫy”, “đánh tan năm bảy đống”, “đập bể mấy trăm hòn”, “làm cho lở núi non” - NT: Nói quá nhằm làm nổi bật sức mạnh của con người thật ghê gớm, thần kì. → Bốn câu thơ vừa tả thực cộng việc lao động khổ sai của người tù vừa xây dựng được một tượng đài uy nghi về người anh hùng khí phách hiên ngang, lẫm liệt sừng sững giữa đất trời. Khẩu khí: ngang tàng, ngạo nghễ coi thường gian nan. Câu
Cảm nhận về nhân vật bé Hồng trong tác phẩm Trong lòng mẹ - Ngữ văn 8 Bài giảng Ngữ Văn 8 Trong lòng mẹ Dàn ý Cảm nhận về nhân vật bé Hồng trong tác phẩm Trong lòng mẹ I. Mở bài - Đoạn trích Trong lòng mẹ trích trong tập Những ngày thơ ấu, một cuốn hồi kí nổi tiếng của nhà văn Nguyên Hồng. - Đoạn trích phơi bày chân thực cuộc sống khốn khổ và tình yêu thương mẹ sâu sắc của bé Hồng khi mẹ Hồng đi làm ăn xa. II. Thân bài 1. Tinh yêu mẹ biểu hiện trong những ngày xa mẹ: - Đối diện với người cô, Hồng khá già dặn trong suy nghĩ về hoàn cảnh éo le của mẹ. Cậu kiên quyết chống lại những lời nói xấu mẹ của bà cô độc ác, hòng làm Hồng khinh ghét mẹ. Thế nhưng, người cô có thể làm em đau lòng nhưng không thể làm em xa mẹ. Hồng không để những rắp tăm tanh bẩn của người cô xâm phạm đến tình yêu thương mà cậu đã dành cho mẹ. - Từ tình yêu thương mãnh liệt, Hồng quyết bảo vệ mẹ, giữ tròn tình cảm em dành cho mẹ, không oán trách, luôn tin rằng mẹ sẽ về. Hồng không dám cãi lời cô hay có những lười nói kh
Soạn bài Ôn tập về văn bản thuyết minh - Ngữ văn 8 A. Soạn bài Ôn tập về văn bản thuyết minh ngắn gọn : I. Ôn tập lí thuyết Câu 1 (trang 35 sgk Ngữ văn 8 Tập 2) Câu 2 (trang 35 sgk Ngữ văn 8, Tập 2) Văn bản Thuyết minh Văn bản tự sự Văn bản miêu tả Văn bản biểu cảm Văn bản nghị luận Đặc điểm (tính chất)
Soạn bài Trường từ vựng - Ngữ văn 8 A. Soạn bài Trường từ vựng ngắn gọn: I. Thế nào là trường từ vựng? Câu 1 (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1): - Các từ in đậm đều có nét chung về nghĩa chỉ bộ phận cơ thể con người. → Trường từ vựng là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa. Câu 2 (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Lưu ý: Đặc điểm của trường từ vựng: + Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn. + Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về từ loại. + Do hiện tượng từ nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau. + Trong thơ văn và cuộc sống, dùng cách chuyển trường từ vựng để tăng tính nghệ thuật của ngôn từ và khả năng diễn đạt. II. Luyện tập Câu 1 (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Các từ thuộc trường từ vựng "người ruột thịt" là: Thầy, mẹ, em, mợ, cô, cháu, em bé, anh em, con, bà, họ, cậu. Câu 2 (trang 23 sgk N
Soạn bài Ngắm trăng - Ngữ văn 8 A. Soạn bài Ngắm trăng ngắn gọn: Phần đọc - hiểu văn bản Câu 1 (trang 38 SGK Ngữ văn 8, Tập 2) - Nhận xét về các câu thơ dịch: + Câu thứ hai trong nguyên tác có nghĩa là "Trước cảnh đẹp đêm nay biết làm thế nào?". Câu thơ dịch thành: “Cảnh đẹp đêm nay, khó hững hờ” đã làm mất đi cái xốn xang, bối rối của nhân vật trữ tình (cũng là mất đi sự lãng mạn và nhạy cảm trước thiên nhiên trong tâm hồn của Bác). + Hai câu thơ cuối (bản dịch) cũng kém phần đăng đối hơn so với phiên âm. Hơn nữa từ "nhòm" và "ngắm" trong câu cuối là hai từ đồng nghĩa, khiến cho lời dịch không bảo đảm được sự cô đúc của ý tứ và thể thơ. Câu 2 (trang 38 SGK Ngữ văn 8, Tập 2) - Hồ Chí Minh ngắm trăng trong một hoàn cảnh rất đặc biệt: ở trong tù. - Sở dĩ Bác nói tới “Trong tù không rượu cũng không hoa” vì bác đang ở trong hoàn cảnh đặc biệt. Người ta thông thường chỉ ngắm trăng khi tâm hồn thành thơi vui vẻ. - Tâm trạng của Bác vẫn ung dung tự tại, vẫn thả hồn mình cùng với thiên nhiên. Say sưa ngắm cảnh thiên nhiên đẹp đẽ, thơ mộng. Câu 3 (trang 38 SGK Ngữ văn 8, Tập 2) - Các từ chỉ
Soạn bài Đi đường (Tẩu lộ) - Ngữ văn 8 A. Soạn bài Đi đường ngắn gọn: Phần đọc - hiểu văn bản Câu 1 (trang 40 SGK Ngữ văn 8, Tập 2) Đọc hiểu phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ Câu 2 (trang 40 SGK Ngữ văn 8, Tập 2) - Câu 1 - câu khai (khởi), mở ra ý thơ: Sự gian lao như là điều hiển nhiên của người đi đường - Câu 2 - câu thừa có vai trò mở rộng, triển khai, cụ thể hoá ý đã được mở ra ở câu khai: Khó khăn, gian nan của người đi đường - Câu 3 - câu chuyển, chuyển ý, câu này rất quan trọng trong việc bộc lộ tứ thơ. Hàm ý của bài tứ tuyệt bộc lộ bất ngờ ở câu này: Khi đã vượt các lớp núi lên đến đỉnh cao chót vót - Câu 4 - câu hợp, quan hệ chặt chẽ với câu chuyển thành một cặp câu thể hiện rõ ý chuyển và thâu tóm lại ý tứ của toàn bài: Thì muôn dặm nước non thu cả vào trong tầm mắt. Câu 3 (trang 40 SGK Ngữ văn 8, Tập 2) - Điệp từ “tẩu lộ, trùng san” - Tác dụng + Tạo nhịp điệu, âm thanh thanh cho bài thơ. + Nhấn mạnh khắc họa những khó khăn gian khổ trên đường đi
Suy nghĩ của em về nhân vật chị Dậu trong đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" – Ngữ văn 8 Bài giảng Ngữ văn 8 Tức nước vỡ bờ Dàn ý Suy nghĩ của em về nhân vật chị Dậu trong đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" I. Mở bài ·Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nhân vật cần phân tích: Ngô Tất Tố là nhà văn xuất sắc viết về đề tài người nông dân trước Cách mạng Tháng Tám. Những tác phẩm của ông được giới phê bình đánh giá cao, vừa giàu giá trị nội dung và đặc sắc về nghệ thuật viết truyện. Trong đoạn trích " Tức nước vỡ bờ" trong tiểu thuyết " Tắt đèn", nhà văn đã xây dựng thành công nhân vật chị Dậu. II. Thân bài 1. Hoàn cảnh sáng tác ·Tác phẩm "Tắt đèn" viết năm 1936, xã hội bấy giờ là thực dân nửa phong kiến, người nông dân phải chịu nhiều tầng áp bức. Đời sống nhân dân đói khổ, bần cùng, đất nước lầm than, nô lệ. ·Nhân vật chị Dậu đã góp một mảng màu chân thực vào hiện thực bấy giờ, đồng thời còn thể hiện chiều sâu tư tưở
Phân tích nhân vật Cai lệ và người nhà lí trưởng trong tác phẩm "Tức nước vỡ bờ" – Ngữ văn 8 Bài giảng Ngữ văn 8 Tức nước vỡ bờ Dàn ý Phân tích nhân vật Cai lệ và người nhà lí trưởng trong tác phẩm "Tức nước vỡ bờ" 1. Mở bài Giới thiệu tác giả Ngô Tất Tố, tác phẩm Tắt đèn, đoạn trích Tức nước vỡ bờ và nhân vật cai lệ. Lưu ý: học sinh tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của mình. 2. Thân bài Tên cai lệ không xuất hiện trực tiếp, không được miêu tả chi tiết về ngoại hình, về tính cách nhưng bọn chúng vẫn hiện lên trước mắt bạn đọc bởi sự độc ác, vô nhân tính khi đánh anh Dậu kiệt quệ cả về sức lực lẫn tinh thần. Cai lệ trong câu chuyện không phải là một nhân vật cụ thể mà chúng tượng trưng cho một lớp người những con người làm thuê không nhân tính với vẻ bặm trợn. Chúng là những người có thái độ hung hãn, hành động ngông cuồng không hề giống những người thu thuế bình thường, không mang sách bút ghi chép lại là những vũ khí thường xuyên chà đạp lên thân thể c
Suy nghĩ của em về tình mẫu tử trong đoạn trích "Trong lòng mẹ" – Ngữ văn 8 Bài giảng Ngữ văn 8 Trong lòng mẹ Dàn ý Suy nghĩ của em về tình mẫu tử trong đoạn trích "Trong lòng mẹ" I. Mở bài: Giới thiệu tác phẩm trong lòng mẹ Ví dụ: Nói đến tình mẹ, một tình cảm thiêng liêng luôn được mọi thế hệ con người và nhân loại tôn kính và thể hiện trong cuộc sống. Đối với các nhà thơ, nhà văn thì tình mẹ con được thể hiện một cách rất sâu sắc và rõ ràng, được thể hiện một cách rất tình cảm. Một trong những cách thể hiện rõ nhất là sáng tác và viết ra những tác phẩm hay về tình mẹ, một tác phẩm được nhiều người biết đến là Trong lòng mẹ của nhà văn Nguyên Hồng. II. Thân bài: Suy nghĩ của em về tình mẫu tử trong đoạn trích Trong lòng mẹ 1. Hoàn cảnh đáng thương của chú bé Hồng trong tác phẩm Trong lòng mẹ ·Cha mất ·Mẹ đi tha hương