Luyện từ và câu lớp 4 trang 83 Dấu ngoặc kép - Tiếng Việt lớp 4

Tiếng Việt lớp 4 trang 83 Luyện từ và câu: Dấu ngoặc kép

Video giải Tiếng Việt lớp 4 trang 83 Luyện từ và câu: Dấu ngoặc kép

A. Kiến thức cơ bản: 

- Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu chỗ trích dẫn trực tiếp lời nói của nhân vật.

- Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. 

B. Soạn bài: 

I. Nhận xét

Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 trang 82 Câu 1:

Trả lời:

Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép trên đây là lời của Bác Hồ.

Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu chỗ trích dẫn trực tiếp lời nói của nhân vật.

Đó có thể là:

- Một từ hay cụm từ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”.

- Một câu, một đoạn: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành. ”

Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 trang 83 Câu 2:

Trả lời:

Trong đoạn văn trên, dấu ngoặc kép được dùng độc lập khi dẫn lời dẫn trực tiếp chỉ là một từ hay cụm từ. Dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm khi lời dẫn trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn.

Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 trang 83 Câu 3:

Có bạn tắc kè hoa

Xây "lầu" trên cây đa

Rét, chơi trò đi trốn

Đợi ấm trời mới ra.

Trả lời:

- Trong khổ thơ trên từ “lầu” được tác giả sử dụng để chỉ cái tổ nhỏ của con tắc kè trên cây. 

- Gọi cái tổ nhỏ của tắc kè là “lầu”, tác giả nhằm đề cao giá trị của cái tổ ấy. 

- Dấu ngoặc kép được dùng trong trường hợp này chính là để đánh dấu từ “lầu” được dùng với ý nghĩa đặc biệt như vừa nói.

II. Luyện tập

Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 trang 83 Câu 1:

Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: "Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ?"

Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết:"Em luôn luôn giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi em giặt khăn mùi soa."

Trả lời:

Câu nói trực tiếp là:

"Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ?”

“Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa."

Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 trang 83 Câu 2:

Trả lời:

- Không thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn ở bài tập 1 xuống dòng sau dấu gạch ngang đầu dòng. 

- Bởi vì đề bài của cô giáo và các câu văn của bạn học sinh không phải dạng đối thoại trực tiếp. 

Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 trang 83 Câu 3:

Trả lời:

Đặt dấu ngoặc kép vào hai câu:

a) Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm “vôi vữa".

b) Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là “đào trường thọ” thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu:

- Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là trường thọ mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là “đoản thọ” và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.

Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Trạng Quỳnh.