Xác định biện pháp đảo ngữ và nêu tác dụng trong trường hợp sau: Xiên ngang mặt đất

Giải Ngữ văn 8 (Chân trời sáng tạo) Ôn tập trang 16

Câu 4 (trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 2)

Xiên ngang mặt đất, rêu từng đêm,

Đàm toạc chân mày, đã mấy hòn.

(Hồ Xuân Hương, Tự tình)

Trả lời:

- Hai câu thơ của Hồ Xuân Hương xuất hiện biện pháp đảo ngữ ở cả trong cụm từ và trong câu thơ. Ở cấp độ cụm từ, tác giả đã đảo vị trí của từ “rêu” lên trước “từng đám” và đảo từ “đá” lên trước “mấy hòn” (cách diễn đạt thông thường là “từng đám rêu”, “mấy hòn đá”). Ở cấp độ câu, tác giả đã đảo vị trí của vị ngữ (“xiên ngang mặt đất” và “đâm toạc chân mây”) lên trước chủ ngữ (“rêu” và “đá”). Cách diễn đạt thông thường trong trường hợp này là: Từng đám rêu xiên ngang mặt đất/ Mấy hòn đã đâm toạc chân máy. Việc thay đổi vị trí này có tác dụng nhấn mạnh hình ảnh sự vật, làm cho cách diễn đạt thêm gợi cảm và giàu âm hưởng.