Lý thuyết Công Nghệ 10 Bài 12 (Kết nối tri thức): Một số phương pháp chọn, tạo giống cây trồng

Lý thuyết Công Nghệ 10 Bài 12: Một số phương pháp chọn, tạo giống cây trồng

I. Các phương pháp chọn giống cây trồng

1. Chọn lọc hỗn hợp

a. Cách tiến hành

- Là phương pháp chọn các cá thể mong muốn dựa vào kiểu hình, thu hoạch và hỗn hợp hạt của các cá thể được chọn để gieo trồng và đánh giá ở vụ sau.

- Áp dụng:

+ Với cây tự thụ phấn: chọn lọc hỗn hợp một lần

+ Với cây giao phấn: chọn lọc hỗn hợp nhiều lần

b. Ưu điểm và nhược điểm

- Ưu điểm:

+ đơn giản

+ dễ thực hiện

+ ít tốn kém

- Nhược điểm: Hiệu quả không cao

2. Chọn lọc cá thể

a. Cách tiến hành

- Là phương pháp chọn lọc dựa vào quần thể cây trồng để chọn ra một hay một số cá thể biểu hiện các đặc điểm phù hợp với mục tiêu đặt ra của chọn giống.

- Áp dụng với cây tự thụ phấn

b. Ưu điểm và nhược điểm

- Ưu điểm:

+ Nhanh đạt kết quả

+ Độ đồng đều cao

+ Năng suất ổn định

- Nhược điểm:

+ Tiến hành công phu

+ Tốn kém

+ Cần nhiều diện tích gieo trồng

II. Một số phương pháp tạo giống cây trồng

1. Tạo giống bằng phương pháp lai

a. Tạo giống thuần chủng

- Là giống có đặc tính di truyền đồng nhất và ổn định, các thế hệ con cháu sinh ra giống với thế hệ trước.

- Phổ biến là phương pháp lai đơn

- Thành tựu:

+ Giống lúa thuần chủng PC6

+ Giống lúa thuần OM 5451

+ Giống lúa thuần LTh31

b. Tạo giống ưu thế lai

- Là hiện tượng con lai có năng suất, phẩm chất, sức chống chịu, khả năng sinh trưởng và phát triển vượt trội so với các dạng bố mẹ.

- Phổ biến là phép lai khác dòng

- Thành tựu:

+ Giống lúa lai LY006

+ Giống ngô lai LYN10

+ Giống cà chua lai HT25

2. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến

a. Cách tiến hành

Là phương pháp sử dụng tác nhân vật lí, hóa học hoặc sinh học gây biến đổi vật chất di truyền của các giống cây trồng nhằm tạo ra các giống mới mang các tổ hợp gene mới, quy định các đặc điểm mới phù hợp với nhu cầu, thị hiếu của con người.

b. Một số thành tựu

- Giống táo má hồng

- Giống lạc LDH.10

- Giống đậu tương DT84

3. Tạo giống bằng công nghệ gene

a. Cách tiến hành

- Là phương pháp tạo ra những tế bào hoặc sinh vật có gene bị biến đổi hoặc có thêm gene mới.

- Tiêu biểu: kĩ thuật chuyển gene

b. Một số thành tựu

- Giống lúa vàng

- Giống ngô chuyển gene NK66BT

- Giống đậu tương chuyển gene Roundup Ready