Anonymous

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm kịch trang 111 - Ngắn nhất Ngữ văn 11 Cánh diều

- asked 4 months agoVotes

0Answers

0Views

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm kịch

1. Định hướng

1.1. Nghị luận về một tác phẩm kịch (kịch bản văn học) cũng thuộc kiểu bài nghị luận về một tác phẩm văn học (xem Bài 5: Viết bài nghị luận về một tác phẩm truyện và Bài 6: Viết bài nghị luận về một tác phẩm thơ). Tuy nhiên, bên cạnh những điểm chung của nghị luận văn học, nghị luận về một tác phẩm kịch cần đáp ứng những yêu cầu riêng. Chẳng hạn:

- Phải xác định được tiểu loại kịch: bi kịch, hải kịch hay chính kịch.

- Phải thấy được việc phân chia hồi kịch thành các lớp (cảnh) nhỏ hơn, sự xuất hiện và tương tác của các nhân vật trong từng lớp (cảnh).

- Nhận diện và phân tích được sự vận động của hành động kịch và xung đột kịch cũng như lời thoại của các nhân vật.

1.2 Để viết bài nghị luận về một tác phẩm kịch, các em cần lưu ý.

- Phải hiểu được những điểm đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của toàn bộ tác phẩm kịch hoặc đoạn trích kịch cần nghị luận.

- Tìm đọc các thông tin liên quan đến văn bản kịch sẽ bản luận.

- Thực hiện đầy đủ các bước cần thiết của việc tạo lập một văn bản nghị luận.

2. Thực hành

2.1. Thực hành viết theo các bước

Bài tập (trang 112 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Phân tích đoạn trích “Tôi muốn được là tôi toàn vẹn” của Lưu Quang Vũ.

a. Chuẩn bị

- Tìm hiểu đề bài để xác định yêu cầu nghị luận trước khi viết:

+ Kiểu văn bản chính: phân tích, đánh giá một đoạn trích tác phẩm kịch.

+ Trọng tâm cần làm rõ: xung đột không thể hoá giải trong nội tâm và sự lựa chọn cái chết của nhân vật Hồn Trương Ba.

+ Phạm vi dẫn chứng văn bản Tôi muốn được là tôi toàn vẹn và các chi tiết, sự kiện của vở kịch liên quan đến đoạn trích; truyện cổ tích Hồn Trương Ba, da hàng thịt và những văn bản phục vụ cho việc liên tưởng, so sánh để làm nổi bật giá trị độc đảo của đoạn trích.

- Đọc kĩ các yêu cầu, lưu ý khi viết bài nghị luận về một tác phẩm kịch ở mục I. Định hướng

- Tìm các tư liệu liên quan đến nội dung và yêu cầu của bài tập.

b) Tìm ý và lập dàn ý

- Tìm ý bằng cách suy luận từ khái quát đến cụ thể như sơ đồ sau:

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm kịch trang 111 - Ngắn nhất Ngữ văn 11 Cánh diều (ảnh 1)

- Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục 3 phần:

Mở bài

Thân bài

Lần lượt phân tích tác phẩm theo trình tự phù hợp. Ví dụ:

+ Ý 1: Cuộc đối thoại giữa “hồn” và “xác”

+ Ý 2: Cuộc đối thoại giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích - quyết định của Hồn Trương Ba

Kết bài

c) Viết

Viết bài văn gồm ba phần lớn theo dàn ý đã làm, trong khi viết cần chú ý một số điểm đã lưu ý trong mục I. Định hướng.

* Bài văn mẫu tham khảo:

Trong tác phẩm Tôi muốn được và tôi toàn vẹn, Lưu Quang Vũ còn đề cập đến sự thay đổi trong tư duy và quan điểm của con người khi họ đối mặt với những tình huống khó khăn. Trương Ba sau khi nhập vào thân xác của người khác, trải qua những trải nghiệm mới và phải đối mặt với sự phản đối từ gia đình và những người xung quanh. Điều này khiến ông nhận ra sự thay đổi rõ rệt trong bản thân và mất đi sự nguyên vẹn, trong sạch mà ông từng tự hào.

Tôi muốn được và tôi toàn vẹn kể về câu chuyện của Trương Ba, một người có tài đánh cờ xuất chúng nhưng bị chết oan do một sai lầm của Nam Tào. Nhằm chuộc lại lỗi lầm, Nam Tào và Đế Thích đã đồng ý đưa linh hồn của Trương Ba nhập vào thân xác một người khác. Ban đầu, có vẻ như mọi thứ đã ổn định, nhưng trong thời gian ở trong thân xác mới, Trương Ba gặp phải nhiều rắc rối và xung đột như sự nóng nảy của xác, yêu cầu của vợ, cả sự xa lạ với gia đình và những người thân yêu. Qua cuộc trò chuyện với Đế Thích, tác giả đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống và khái niệm về việc sống toàn vẹn. Đế Thích cho rằng không ai có thể sống toàn vẹn và mỗi người đều phải tuân thủ những quy tắc và khuôn khổ xã hội. Nhưng Trương Ba không chấp nhận ý kiến này, ông tin rằng cuộc sống chỉ có ý nghĩa khi mình sống theo đúng giá trị và tâm hồn của mình. Ông từ chối trở thành người khác và quyết định chấp nhận cái chết để trở về với trạng thái nguyên vẹn và tự nhiên của bản thân.

Tôi muốn được và tôi toàn vẹn cũng khai thác vấn đề về bản chất con người và ảnh hưởng của xã hội đối với cá nhân. Trương Ba cho rằng bản thân mình vẫn nguyên vẹn và không bị ảnh hưởng bởi xác hàng thịt, trong khi xác hàng thịt cho rằng hồn Trương Ba không thể tách rời xác và mọi hành động của ông đều chịu ảnh hưởng của xác. Cuộc đấu tranh này phản ánh mâu thuẫn giữa cá nhân và xã hội, giữa ý thức và áp lực xã hội. Từ đó, tác phẩm đặt câu hỏi về tình trạng tự do cá nhân và khả năng sống đúng với bản thân trong một xã hội có nhiều ràng buộc và quy tắc. Cuối cùng, Tôi muốn được và tôi toàn vẹn mang đến một cái nhìn sâu sắc về ý nghĩa của cuộc sống và sự tồn tại của con người. Tác giả nhấn mạnh về việc sống đúng với giá trị và tâm hồn của bản thân, sống một cuộc sống tự nhiên và hài hòa. Việc sống đúng với bản thân và không bị mất đi nguyên vẹn, trong sạch của tâm hồn là điều quan trọng hơn việc chỉ sống một cuộc sống giả tạo, không chân thành với chính mình. Tôi muốn được và tôi toàn vẹn cũng khắc họa sự tương đồng và mâu thuẫn giữa con người và xã hội. Trương Ba đại diện cho sự tự do, cá nhân hóa và khao khát được sống đúng với bản thân, trong khi xã hội đại diện cho áp lực, quy tắc và khuôn khổ. Cuộc đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích đánh dấu sự đối đầu giữa cá nhân và xã hội, giữa quyền tự do và sự ràng buộc.

Tác phẩm Tôi muốn được và tôi toàn vẹn là một tác phẩm nghệ thuật đầy ý nghĩa và sâu sắc của Lưu Quang Vũ. Qua việc khắc họa câu chuyện của Trương Ba và cuộc đấu tranh của ông để sống đúng với bản thân, tác giả gửi đi thông điệp về tầm quan trọng của sự tự do, sự toàn vẹn và sự sống đúng với giá trị và tâm hồn của chính mình.