Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 9 Tập 1 (trang 122) Kết nối tri thức

Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 9 Tập 1 trang 122

* Câu rút gọn

Câu 1 (trang 121 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

Rô-mê-ô. - Đúng là từ miệng nàng nói ra nhé! Chỉ cần được nàng gọi là người yêu là tôi xin tức thì nhận tên thánh mới; từ nay trở đi, tôi không muốn bao giờ là Rô-mê-ô nữa.

(Sếch-xpia, Rô-mê-ô và Giu-li-ét)

Trả lời:

- Câu rút gọn:

+ Rút gọn thành phần chủ ngữ: Hãy mang tên họ nào khác đi!

Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

Trả lời:

* Chuyển câu rút gọn thành câu đầy đủ:

- Rô-mê-ô à, chỉ có tên họ chàng là thù địch của em thôi.

- Chàng hãy mang tên họ nào khác đi!

* So sánh:

- Sử dụng câu rút gọn: cung cấp thông tin cần thiết, cốt lõi khi nhân vật đang muốn bày tỏ tình yêu thương.

Câu 3 (trang 122 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

a. - Nhưng chiếc tàu chuyển động chứ?

- Thưa ngài, không! Nó bập bềnh trên sóng, chứ chẳng chuyển động chút nào.

(Giuyn Véc-nơ, Hai vạn dặm dưới biển)

b. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần.

(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)

Trả lời:

a. Câu văn: Thưa ngài, không!

- Rút gọn thành phần vị ngữ.

- Tác dụng: Tránh lặp lại thông tin không cần thiết, chỉ để lại thông tin cần thiết.

b. Câu văn: Ngày nào ít: ba lần.

- Rút gọn chủ ngữ và vị ngữ, chỉ giữ lại bổ ngữ.

- Tác dụng: Chỉ thể hiện thông tin cần thiết.

Câu 4 (trang 122 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

a. - Anh đã nhìn thấy chim chìa vôi nó bay từ bãi cát vào bờ bao giờ chưa?

- Chưa.

- Tổ chim sẽ bị chìm mất.

(Nguyễn Quang Thiều, Bầy chim chìa vôi)

b. Tôi đi đứng oai vệ. Mỗi bước đi, tôi làm điệu dún dẩy các khoeo chân, rung lên rung xuống hai chiếc râu. Cho ra kiểu cách con nhà võ.

(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu ký)

c. Cậu làm trò gì thế? Sao lại ăn trộm hòn đá này?

- Chúng ta không ăn trộm! - Hắn nhún vai. - Chúng ta chỉ mượn tạm thôi! Dùng xong sẽ mang trả lại! Tớ cũng tò mò muốn biết nơi nào được gọi là trung tâm của vũ trụ.

(Hà Thuỷ Nguyên, Thiên Mã)

d. Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu của tôi trên đảo Thanh Luân một cách thật quá là đầy đủ. Tôi dậy từ canh tư. Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu đầu mũi đảo. Và ngồi đó rình mặt trời lên.

(Nguyễn Tuân, Cô Tô)

(1) Chỉ ra câu rút gọn.

(2) Khôi phục các thành phần bị tỉnh lược để câu rút gọn thành câu đầy đủ.

(3) Nêu tác dụng của câu rút gọn trong mỗi trường hợp.

Trả lời:

a.

- Câu rút gọn: Chưa

- Khôi phục: Tôi chưa nhìn thấy chim chìa vôi nó bay từ bãi cát vào bờ.

- Tác dụng của câu rút gọn: Tập trung vào thông tin cần trao đổi.

b.

- Câu rút gọn: Cho ra kiểu cách con nhà võ.

- Khôi phục: Tôi làm như vậy để cho ra kiểu cách con nhà võ.

- Tác dụng của câu rút gọn: Tập trung vào thông tin cần trao đổi.

c.

- Câu rút gọn: Sao lại ăn trộm hòn đá này; Dùng xong sẽ mang trả lại.

- Khôi phục:

+ Sao cậu lại ăn trộm hòn đá này.

+ Dùng xong tớ sẽ mang trả lại.

- Tác dụng của câu rút gọn: Tập trung vào thông tin cần trao đổi.

d.

- Câu rút gọn: Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu đầu mũi đảo. Và ngồi đó rình mặt trời lên.

- Khôi phục: Tôi dậy từ canh tư khi trời còn tối đất, tôi cố đi mãi trên đá đầu sư ra thấu đầu mũi đảo. Và tôi ngồi đó rình mặt trời lên.

- Tác dụng: Tập trung vào thông tin cần trao đổi. Tránh lặp lại thông tin câu trước.