Những cánh buồm (Hoàng Trung Thông) - Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 6 - Kết nối tri thức

Những cánh buồm - Ngữ văn 6

Bài giảng Ngữ văn 6 Những cánh buồm - Kết nối tri thức

I. Tác giả

Hoàng Trung Thông (1925-1993)

- Quê quán: Nghệ An

- Là nhà thơ tiêu biểu của nền thơ cách mạng Việt Nam.

- Thơ ca của ông giúp con người sống tốt hơn, tâm hồn trong sạch hơn, đánh thức tình yêu với con người, nỗ lực đấu tranh vì những lí tưởng nhân đạo và sự tiến bộ của con người. Thơ Hoàng Trung Thông ảnh hưởng mạnh mẽ và tác động tới đời sống nhiều thế hệ.

- Tác phẩm chính: Một số tập thơ như Quê hương chiến đấu, Đường chúng ta đi, Những cánh buồm, Đầu sóng, … và một số tiểu luận phê bình: Chặng đường mới của văn học chúng ta, Cuộc sống thơ và thơ cuộc sống, Những người thân những người bạn, ….

II. Tác phẩm Những cánh buồm

1. Thể loại: Thơ tự do

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: In năm 1964

3. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm

4. Tóm tắt tác phẩm Những cánh buồm

Bài thơ nói về mơ ước của cha và con. Đứng trước biển thấy những cánh buồm kiêu hãnh ngoài biển khơi, người con muốn có một cánh buồm trắng, sẽ đi thật xa để khám phá. Đó cũng là mơ ước thuở bé của người cha.

5. Bố cục tác phẩm Những cánh buồm

Gồm 3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “chắc nịch”: Cảnh hai cha con dạo trên bãi biển.

+ Phần 2: Tiếp đến “để con đi…” : Cuộc trò chuyện giữa hai cha con.

+ Phần 3: Đoạn còn lại: Ý nghĩa những ước mơ của con.

6. Giá trị nội dung tác phẩm Những cánh buồm

- Bài thơ nói về mơ ước của cha và con. Đứng trước biển thấy những cánh buồm kiêu hãnh ngoài biển khơi, người con muốn có một cánh buồm trắng, sẽ đi thật xa để khám phá. Đó cũng là mơ ước thuở bé của người cha.

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Những cánh buồm

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Những cánh buồm

1. Cảnh hai cha con đi dạo trên bãi biển

- Hoàn cảnh: Sau một đêm mưa rả rích.

- Khung cảnh bãi biển: ánh mặt trời rực rỡ, biển trong xanh, cát trở nên mịn màng.

- Hình ảnh cha và con: bóng cha dài lênh khênh, bóng con tròn chắc nịch.

- Cảm nhận của người cha: Lắng nghe tiếng chân con bước, lòng cha cảm thấy sung sướng.

2. Cuộc trò chuyện của hai cha con

- Người con tò mò hỏi cha: “Sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời/Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó”.

$\to$ Lời chân thành của đứa con làm người cha bồi hồi cảm động. Lời của con hay cũng chính là tiếng lòng của cha khi còn là một cậu bé.

NHỮNG CÁNH BUỒM

Hai cha con bước đi trên cát

Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh

Bóng cha dài lênh khênh

Bóng con tròn chắc nịch.

Sau trận mưa đêm rả rích

Cát càng mịn, biển càng trong

Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng,

Nghe con bước lòng vui phơi phới.

Con bỗng lắc tay cha khẽ hỏi:

“Cha ơi!

Sao xa kia chỉ thấy nước, thấy trời

Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”

Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ:

“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa,

Sẽ có cây, có cửa, có nhà

Vẫn là đất nước của ta

Ở nơi đó cha chưa hề đi đến.”

Cha lại dắt con đi trên cát mịn,

Ánh nắng chảy đầy vai

Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời

Con lại trỏ cánh buồm xa hỏi khẽ:

“Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé.

Để con đi!”

Lời của con hay tiếng sóng thầm thì

Hay tiếng của lòng cha từ một thời xa thẳm

Lần đầu tiên trước biển khơi vô tận

Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con.

1. Mở bài:

Nhà thơ Hoàng Trung Thông là một trong những tác giả nổi tiếng của văn học Việt Nam, được biết đến với những tác phẩm sâu sắc, đầy ý nghĩa như bài thơ "Những cánh buồm". Bài thơ này không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đầy tinh tế và ý nghĩa.

2. Thân bài:

a. Cảnh hai cha con đi dạo trên bãi biển:

- Hoàn cảnh: Bài thơ mở ra với một khung cảnh sau cơn mưa rả rích, khi mặt trời lên rực rỡ.

- Khung cảnh bãi biển: Biển trong xanh, cát trắng mịn màng, ánh nắng mặt trời len lỏi qua từng hạt cát.

- Hình ảnh cha và con: Bóng cha dài và yên bình, bóng con tròn và ngây thơ.

- Cảm nhận của cha: Cha cảm thấy sung sướng và hạnh phúc khi lắng nghe tiếng bước chân của con.

b. Cuộc trò chuyện của hai cha con:

- Người con tò mò hỏi: Cậu bé đặt câu hỏi ngây thơ về những gì xa xôi với sự tò mò không ngớt.

- Đáp lại của cha: Người cha trầm ngâm và chân thành, thể hiện sự chăm sóc và quan tâm đặc biệt đến con.

- Khát khao của con: Cậu bé bày tỏ mong muốn được khám phá thế giới rộng lớn, thể hiện qua việc muốn được đi theo cánh buồm.

=> Tình cảm chân thành và sâu sắc giữa cha và con được thể hiện qua cuộc trò chuyện đầy ý nghĩa này.

3. Kết bài:

Bài thơ "Những cánh buồm" của Hoàng Trung Thông không chỉ mang trong mình những giá trị nội dung sâu sắc về tình cha con mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế. Khối lượng ý nghĩa và cảm xúc mà tác giả gửi gắm qua từng câu thơ đã làm cho bài thơ này trở nên đặc biệt và gần gũi với người đọc.