Lý thuyết Hóa 10 Bài 18: Phân loại phản ứng trong hóa học vô cơ

Lý thuyết Hóa 10 Bài 18: Phân loại phản ứng trong hóa học vô cơ

Bài giảng Hóa 10 Bài 18: Phân loại phản ứng trong hóa học vô cơ

I. Phản ứng có sự thay đổi số oxi hóa và phản ứng không có sự thay đổi số oxi hóa

1. Phản ứng hóa hợp

- Khái niệm: Phản ứng hóa hợp là phản ứng hóa học, trong đó hai hay nhiều chất hóa hợp với nhau tạo thành một chất mới.

- Ví dụ:

$\begin{array}{l}2{\stackrel{0}{H}}_2+{\stackrel{0}{O}}_2\to 2{\stackrel{+1}{H}}_2\stackrel{-2}{O}\\ \stackrel{+2}{Ca}\stackrel{-2}{O}+\stackrel{+4}{C}{\stackrel{-2}{O}}_2\to \stackrel{+2}{Ca}\stackrel{+4}{C}{\stackrel{-2}{O}}_3\end{array}$

- Nhận xét: Tгопg phản ứng hoá hợp, số oxi hoá của các nguyên tố có thể thay đổi hoặc không thay đổi.

2. Phản ứng phân hủy

- Khái niệm: Phản ứng phân hủy là phản ứng hóa học, trong đó một chất bị phân hủy thành hai hay nhiều chất mới.

- Ví dụ:

$\begin{array}{l}2K\stackrel{+5}{Cl}\stackrel{-2}{O_3}\stackrel{t^o}{\to }2K\stackrel{-1}{Cl}+3{\stackrel{0}{O}}_2\\ \stackrel{+2}{Ca}\stackrel{+4}{C}{\stackrel{-2}{O}}_3\stackrel{t^o}{\to }\stackrel{+2}{Ca}\stackrel{-2}{O}+\stackrel{+4}{C}{\stackrel{-2}{O}}_2\end{array}$

- Nhận xét: Trong phản ứng phân huỷ, số oxi hoá của các nguyên tố có thể thay đổi hoặc không thav đổi.

3. Phản ứng thế

- Khái niệm: Phản ứng thế là phản ứng hóa học, trong đó nguyên tử của nguyên tố này ở dạng đơn chất thay thế nguyên tử của nguyên tố khác trong hợp chất.- Ví dụ:

$\begin{array}{l}\stackrel{0}{Fe}+\text{ 2}\stackrel{+1}{H}Cl\to \stackrel{+2}{Fe}C{l}_2+{\stackrel{0}{H}}_2\\ \stackrel{0}{Fe}+\stackrel{+2}{Cu}S{O}_4\to \stackrel{+2}{Fe}S{O}_4+\stackrel{0}{Cu}\end{array}$

- Nhận xét: Trong hoá học vô cơ, phản ứng thế bao giờ cũng có sự thay đổi số oxi hoá của các nguyên tố.

4. Phản ứng trao đổi

 - Khái niệm: Phản ứng trao đổi là phản ứng hóa học, trong đó các hợp chất trao đổi nguyên tử hay nhóm nguyên tử với nhau.

- Ví dụ:

 - Nhận xét: Trong phản ứng trao đổi, số oxi hoá của các nguyên tố không thay đổi.

II. Kết luận

- Dựa vào sự thay đổi số oxi hóa có thể chia phản ứng hóa học thành 2 loại:

+ Phản ứng hóa học có sự thay đổi số oxi hóa là phản ứng oxi hóa – khử.

Các phản ứng thế, một số phản ứng hóa hợp, một số phản ứng phân hủy thuộc loại phản ứng này.

+ Phản ứng hóa học không có sự thay đổi số oxi hóa, không phải là phản ứng oxi hóa – khử.

Các phản ứng trao đổi, một số phản ứng hóa hợp, một số phản ứng phân hủy thuộc loại phản ứng này.