Đề cương ôn tập Ngữ văn 11 Giữa học kì 1 (Cánh diều 2024)

Đề cương ôn tập Ngữ văn 11 Giữa học kì 1 (Cánh diều 2024)

I. PHẦN ĐỌC HIỂU

1. Kiến thức đọc hiểu chung

• Các phương thức biểu đạt
• Các thao tác lập luận
• Các thể thơ thường gặp
• Các biện pháp tu từ
• Các phép liên kết
• Phương thức xây dựng đoạn văn (cách thức trình bày đoạn văn)
• Nhận diện các phong cách ngôn ngữ.
• Xác định đề tài, chủ đề, nội dung chính của văn bản
• Yêu cầu xác định từ ngữ, hình ảnh biểu đạt nội dung cụ thể trong văn bản
• Tìm thông điệp có nghĩa trong văn bản.

2. Kĩ năng đọc hiểu văn bản

a. Thơ và truyện thơ

b. Thơ văn Nguyễn Du

- Vận dụng được những hiểu biết về bối cảnh lịch sử, tác giả, truyện thơ Nôm, thể loại thơ Đường luật để đọc hiểu những đoạn trích tiêu biểu trong Truyện Kiều, thơ chữ Hán của Nguyễn Du; thấy được vẻ đẹp tâm hồn, tài năng cùng những đóng góp to lớn của đại thi hào đối với sự phát triển của văn học dân tộc.

II. PHẦN LÀM VĂN

Ôn tập và luyện kĩ năng:

- Viết bài nghị luận xã hội và trình bày ý kiến đánh giá, bình luận một tư tưởng, đạo lí.

II. Đề thi minh họa giữa kì 1 Ngữ văn 11

I. Đọc hiểu (6,0 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:

Thương đất nước trên ba ngàn hòn đảoSuốt ngàn năm bóng giặc vẫn chập chờnMáu đã đổ ở Trường Sa ngày ấyBạn tôi nằm dưới sóng mặn vùi thân
Nếu Tổ quốc neo mình đầu sóng cảNhững chàng trai ra đảo đã quên mìnhMột sắc chỉ về Hoàng Sa thuở trướcCòn truyền đời con cháu mãi đinh ninhNếu Tổ quốc nhìn từ bao mất mátMáu xương kia dằng dặc suốt ngàn đờiHồn dân tộc ngàn năm không chịu khuấtDáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi

(Tổ quốc nhìn từ biển, Nguyễn Việt Chiến, dẫn nguồn thivien.net)Chọn đáp án đúng nhất

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là:

A. Tự sựB. Miêu tảC. Biểu cảmD. Thuyết minh

Câu 2: Xác định thể thơ của đoạn trích trên?

A. Thơ tự doB. Thơ tám chữC. Thơ tự sựD. Thơ thất ngôn bát cú

Câu 3: Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ “thương” điều gì?

A. Đất nướcB. Đất nước ba ngàn hòn đảo.C. Đất nước ba ngàn hòn đảo, suốt ngàn năm bóng giặc chập chờnD. Tổ quốc nhìn từ bao mất mát, những chàng trai ra đảo quên mình.

Câu 4: Xác định nội dung chính của đoạn thơ trên?

A. Lòng căm thù giặc sâu sắc, mãnh liệtB. Thương cảm với những con người nằm lại nơi biên cương Tổ quốcC. Cảm phục những người chiến sĩ ngày đêm bảo vệ đảo và quần đảo của dân tộcD. Tình yêu với biển đảo quê hương đất nước

Câu 5: Nghĩa của từ “sắc chỉ” là gì?

A. Vẻ đẹp của nơi nào đó cụ thểB. Mệnh lệnh bằng văn bản của vuaC. Ý chỉ của nhà vua truyền bằng khẩu ngữD. Cả ba đáp án đều đúng

Câu 6: Những hình ảnh “máu đổ, sóng mặn vùi thân, máu xương” có ý nghĩa như thế nào?

A. Sự đồng cảm xót thương của tác giả với những người lính trẻ ngày ngày bảo vệ đảo và quần đảo của dân tộc.B. Sự hi sinh mất mát của những con người ngã xuống vì Tổ quốcC. Điều kiện khó khăn gian khổ của những con người ngày ngày bảo vệ biển đảo quê hương.D. Cả ba đáp án trên

Câu 7: Qua đoạn thơ thấy được thái độ, tình cảm gì của nhân vật trữ tình?

A. Trân trọng biết ơn những con người, những thế hệ đi trước đã hi sinh vì sự bình yên của biển đảo quê hươngB. Tình yêu, niềm tự hào với vẻ đẹp của quê hương đất nước.C. Gửi gắm lòng quyết tâm bảo vệ biển đảo quê hươngD. Cả 3 đáp án trên

Trả lời câu hỏi/ thực hiện yêu cầu:

Câu 8: Anh/chị suy nghĩ như thế nào về hai câu thơ dưới đây?

Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuấtDáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi

Câu 9: Theo anh/chị biển, đảo và quần đảo có ý nghĩa như thế nào với đất nước?

Câu 10: Từ đoạn trích anh/chị hãy cho biết bản thân có trách nhiệm và hành động như thế nào với biển đảo quê hương đất nước?

II. VIẾT: (4,0 điểm)

Phía làng đã khuất hẳn, nhưng tôi vẫn đăm đắm nhìn theo. Tôi đi đã nhiều nơi, đóng quân lại ở nhiều chỗ, phong cảnh đẹp đẽ hơn đây nhiều, nhân dân coi tôi như người làng và cũng có những người yêu tôi tha thiết nhưng sao sức quyến rũ, nhớ thương vẫn không mãnh liệt, day dứt bằng mảnh đất cội cằn này.

Làng mạc bị tàn phá nhưng mảnh đất quê hương vẫn đủ sức nuôi sống tôi như ngày xưa nếu tôi có ngày trở về. Ở miếng đất ấy tháng giêng tôi đi đốt bãi đào ổ chuột, tháng tám nước lên đánh dậm, úp cá, đơm tép, dấm cá rô, tháng chín, tháng mười đi móc con da dưới vệ sông. ở miếng đất ấy những ngày phiên chợ dì tôi lại mua cho vài cái bánh dợm, đêm nằm với chú, chú gác chân lên tôi mà lẩy Kiều, ngâm thơ, những tối liên hoan xã nghe cái Tỵ hát chèo và đôi lúc lại được ngồi nói chuyện với Cún con nhắc lại những kỷ niệm đẹp đẽ hồi thơ ấu.

(Ngày Tết về thăm quê, Nguyễn Khải)

Đoạn trích trên đề cập tới vấn đề gì? Anh/chị hãy viết bài luận (500 chữ) phân tích, cảm nhận về vấn đề được đề cập tới.

ĐÁP ÁN ĐỀ MINH HỌA

Đáp án

Phần I. ĐỌC HIỂU

Câu 1 (0.5đ)	Câu 2 (0.5đ)	Câu 3 (0.5đ)	Câu 4 (0.5đ)	Câu 5 (0.5đ)	Câu 6 (0.5đ)	Câu 7 (0.5đ)
C	A	C	D	B	B	D

II. VIẾT: (4,0 điểm)

Viết bài Nghị luận phân tích “Tình cảm của tác giả đối với làng quê và mảnh đất quê hương”
Phần chính	Điểm	Nội dung cụ thể
Mở bài	0,5	- Dẫn dắt và nêu vấn đề cần bàn luận
Thân bài	2,5	Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý: Vẻ đẹp của quê hương trong lòng tác giả: - Giản dị, gần gũi gắn liền với những kí ức tuổi thơ và in sâu trong tâm trí của tác giả. - Dù bị chiến tranh tàn phá nhưng vẫn đủ sức bao bọc cho nhân vật tôi. Tình cảm của tác giả: - Yêu mến, trân trọng, tự hào về quê hương - Quê hương luôn in sâu trong tâm trí của tác giả, dù đi nhiều nơi đối với anh quê hương vẫn là nới đẹp nhất. - Gắn bó sâu nặng với quê hương, cảm nhận được hương vị riêng của quê hương này. Đánh giá chung: - Về nội dung: Khẳng định vẻ đẹp của quê hương và tấm lòng của nhà văn. - Về nghệ thuật: + Ngôn ngữ hình ảnh giản dị, mộc mạc, gần gũi. + Giọng văn nhẹ nhàng sâu lắng.
Kết bài	0,5	- Khẳng định lại vấn đề
Yêu cầu khác	0,5	- Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. - Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ, sáng tạo.