Anonymous
0
0
Chuyên đề Lịch sử 10 (Kết nối tri thức) Di sản văn hóa
- asked 4 months agoVotes
0Answers
0Views
Giải bài tập Chuyên đề Lịch sử 10 Phần 1: Di sản văn hóa
Mở đầu trang 23 Chuyên đề Lịch sử 10: Vậy di sản văn hoá là gì? Việt Nam có những loại hình di sản nào? Công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hoá được tiến hành như thế nào? Trách nhiệm của tổ chức và cá nhân ra sao?
Trả lời:
* Di sản văn hoá là hệ thống các giá trị vật chất và tinh thần do một cộng đồng người sáng tạo và tích luỹ trong một quá trình lịch sử lâu dài được lưu truyền từ thế hệ trước cho thế hệ sau.
* Những loại hình di sản ở Việt Nam:
- Di sản văn hóa phi vật thể.
- Di sản văn hóa vật thể.
- Di sản thiên nhiên.
- Di sản hỗn hợp.
* Công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hoá được tiến hành như sau:
- Tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo tồn di sản:
+ Nâng cao nhận thức của tập thể và cá nhân về giá trị của di sản.
+ Giáo dục ý thức, nâng cao tinh thần trách nhiệm của cá nhân và cộng đồng về việc bảo vệ di sản.
- Đầu tư cho cơ sở vật chất:
+ Đầu tư cho nhiệm vụ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để quản lí di sản.
- Tăng cường biện pháp bảo vệ di sản:
+ Tăng cường năng lực tổ chức, quản lý nhà nước đối với di sản.
+ Xã hội hoá công tác bảo vệ, thông qua phát huy vai trò của cộng đồng địa phương.
+ Giải quyết hài hoà giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội.
+ Xử lí kịp thời những vi phạm trong quá trình bảo vệ, khai thác giá trị di sản.
* Trách nhiệm của tổ chức và cá nhân trong công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hoá:
- Nhà nước:
+ Ban hành các văn bản pháp quy về di sản văn hoá.
+ Tổ chức, quản lí di sản văn hoá.
+ Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu di sản văn hoá.
+ Đầu tư cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá.
- Tổ chức xã hội:
+ Thực hiện quản lí di sản văn hóa theo phân cấp.
+ Cung cấp nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá.
- Nhà trường:
+ Đào tạo, nâng cao nhận thức của người học về giá trị di sản văn hoá.
+ Phát huy giá trị di sản văn hoá thông qua các hoạt động giáo dục.
+ Tham gia nghiên cứu để nhận diện rõ hơn các giá trị của di sản; đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
- Cộng đồng:
+ Trực tiếp tham gia bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá.
+ Khai thác, sử dụng di sản văn hoá hợp lí vì mục tiêu phát triển bền vững.
+ Giao lưu, quảng bá các giá trị của di sản văn hoá.
- Công dân:
+ Chấp hành luật pháp, chính sách, quy định về bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hoá.
+ Trực tiếp tham gia bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá.
+ Sẵn sàng đóng góp và vận động người khác cùng tham gia bảo tồn, phát huy giá trị của di sản.
A - CÂU HỎI GIỮA BÀI
1. Khái niệm di sản văn hóa
Câu 1 trang 24 Chuyên đề Lịch sử 10: Dựa vào thông tin trong mục a, em hiểu thế nào là di sản văn hoá?
Trả lời:
- Di sản văn hoá là hệ thống các giá trị vật chất và tinh thần do một cộng đồng người sáng tạo và tích luỹ trong một quá trình lịch sử lâu dài được lưu truyền từ thế hệ trước cho thế hệ sau.
- Mỗi cộng đồng đều có những di sản văn hoá riêng, đặc trưng cho cộng đồng đó.
Câu 2 trang 24 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu ý nghĩa của di sản văn hoá và lấy ví dụ để chứng minh cho từng ý nghĩa đó.
Trả lời:
- Ý nghĩa của di sản văn hoá và ví dụ cụ thể:
+ Là tài sản vô giá của cộng đồng, dân tộc và tạo nên giá trị cốt lõi của cộng đồng, dân tộc đó. Ví dụ: Nghi lễ hát Then là tài sản vô giá của cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng, Thái ở vùng núi phía Bắc Việt Nam. Nghi lễ Then đối với người Tày, Nùng, Thái xưa nay giống như một nghi thức tâm linh nối con người với đấng tối cao của mình, phản ánh các quan niệm của người Tày, Nùng, Thái về con người, thế giới tự nhiên và vũ trụ.
+ Góp phần tạo ra sinh kế cho cá nhân và cộng đồng; là nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia. Ví dụ: Tổng doanh thu từ du lịch của Khu di tích Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội) trong những năm gần đây khoảng 6 - 9 tỉ đồng/năm, đem lại nguồn lực phát triển kinh tế và tạo ra kế sinh nhai cho dân cư sống quanh khu di tích.
2. Phân loại di sản văn hóa và xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa
a. Phân loại di sản văn hóa
Câu 1 trang 26 Chuyên đề Lịch sử 10: Di sản văn hoá gồm những loại hình nào? Dựa vào cách phân loại ở trên, em hãy cho biết trong các hình 5 - 7, hình ảnh nào phản ánh di sản văn hoá phi vật thể, hình ảnh nào phản ánh di sản văn hoá vật thể?
Trả lời:
Dựa vào một số tiêu chí phân loại, có thể phân chia di sản văn hóa thành nhiều loại hình:
- Căn cứ vào khả năng thoả mãn nhu cầu của con người, di sản văn hóa bao gồm di sản văn hóa vật chất và di sản văn hóa tinh thần, trong đó:
- Căn cứ vào hình thái biểu hiện của di sản, di sản văn hóa bao gồm di sản văn hóa phi vật thể và di sản văn hóa vật thể:
Trong các hình 5 - 7, hình 7 phản ánh di sản văn hoá phi vật thể, hình 5 và hình 6 phản ánh di sản văn hoá vật thể.
Câu 2 trang 26 Chuyên đề Lịch sử 10: Phân tích mục đích và ý nghĩa của việc phân loại di sản văn hoá.
Trả lời:
- Ý nghĩa:
+ Góp phần tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, nâng cao trách nhiệm của cộng đồng và cá nhân trong việc bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị của di sản vì sự phát triển bền vững.
b. Xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa
Câu 1 trang 27 Chuyên đề Lịch sử 10: Phân tích mục đích và ý nghĩa của việc xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá.
Trả lời:
- Mục đích:
+ Xác lập cơ sở pháp lí để bảo vệ di tích;
+ Xác định trách nhiệm của từng cấp trong bảo vệ và phát huy giá trị của di tích;
+ Tạo điều kiện cho tổ chức và cá nhân tham gia vào công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di tích.
- Ý nghĩa: các di tích được quan tâm đầu tư và bảo vệ tốt hơn, góp phần thiết thực trong việc phát huy giá trị của di tích, từ đó cũng thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương và cả nước.
Câu 2 trang 27 Chuyên đề Lịch sử 10: Thảo luận và nêu ví dụ về từng loại di tích theo bảng xếp hạng ở trên.
Trả lời:
Ví dụ về từng loại di tích theo bảng xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa ở Việt Nam:
- Di tích cấp tỉnh:
+ Giếng Tanh (Tuyên Quang);
- Di tích quốc gia:
+ Đền Mẫu (Lào Cai);
+ Núi Hàm Rồng (Sa Pa, Lào Cai)
- Di tích quốc gia đặc biệt:
+ Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch;
+ Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội);
+ Quần thể di tích cố đô Huế (Thừa Thiên Huế);