Chuyên đề Hóa 10 Bài 11 (Kết nối tri thức): Thực hành tính tham số cấu trúc và năng lượng

Giải bài tập Chuyên đề Hóa 10 Bài 11: Thực hành tính tham số cấu trúc và năng lượng

Giải bài tập trang 67 Chuyên đề Hóa 10 Bài 11

A/ Câu hỏi đầu bài

Câu hỏi mở đầu trang 67 Chuyên đề Hóa 10:

Lời giải:

MOPAC là một chương trình (hay phần mềm) tính toán hóa học để thực hiện các phép tính bán thực nghiệm trên các hệ nguyên tử và phân tử. Chương trình được vận hành bằng cách tạo tệp đầu vào ASCII sử dụng bất kì chương trình soạn thảo văn bản thuận tiện nào, ví dụ như Notepad hay Wordpad sau đó chạy chương trình. Kết quả của phép tính là một hoặc nhiều tệp đầu ra.

B/ Câu hỏi giữa bài

I. Mở đầu

II. Tối ưu hóa cấu trúc hình học và tính nhiệt tạo thành của một cấu trúc phân tử bằng phương pháp bán kinh nghiệm

III. Cách đọc file kết quả và sử dụng kết quả

Giải bài tập trang 70 Chuyên đề Hóa 10 Bài 11

Câu hỏi 1 trang 70 Chuyên đề Hóa 10:

(0,97 $\stackrel{o}{A}$) và góc liên kết $\widehat{HOH}$(104,5^o).

Lời giải:

Độ dài liên kết O-H và góc liên kết $\widehat{HOH}$trong phân tử nước, tính tối ưu được theo phương pháp AM1 lần lượt là 0,96$\stackrel{o}{A}$và 103,5^o. Kết quả này gần với các giá trị thực nghiệm đã cho.

Giải bài tập trang 74 Chuyên đề Hóa 10 Bài 11

Câu hỏi 2 trang 74 Chuyên đề Hóa 10:

Hướng dẫn:

File dữ liệu để tối ưu hoả cấu trúc, tinh nhiệt hình thành và năng lượng phân tử của NH₃ bằng phần mềm MOPAC có nội dung như sau:

Trong đó 120.0 là giá trị góc nhị diện của hai mặt phẳng: H(4)N(2)H(3) và N(2)H(3)H(1). Cách tiến hành: thực hiện theo các bước như ở Hoạt động 1, Hoạt động 2 và Hoạt động 3, ở các mục II, III.

Lời giải:

Bước 1. Vào Notepad, gõ lại nội dung để tối ưu hóa ⟶ Lưu file với đuôi “.txt”

Bước 2. Đổi đuôi file thành “.mop”

Bước 3. Chọn file vừa đổi đuôi, nháy chuột phải ⟶ Chọn Open with ⟶ Choose another app ⟶ MOPAC2016. Khi này sẽ có 1 file đuôi “.out”.

Bước 4. Chọn file đuôi “.out” ⟶ Chuột phải ⟶ Open with ⟶ Notepad hoặc WordPad.

Bước 5. Đọc kết quả

Giá trị nhiệt tạo thành của phân tử NH₃ (thể khí) ở file “NH3_AM1.out” là:

Giá trị năng lượng phân tử của NH₃ (thể khí), kí hiệu là ETOT (EONE + ETWO) ở file “NH3_AM1.out” là:

Phân tử CH₄

Bước 1. Vẽ cấu trúc phân tử CH₄. Ở phía trái giao diện phần mềm Avogadro, chọn Draw Settings ⟶ Element, chọn nguyên tố carbon. Nháy chuột vào màn hình Avogadro, cấu trúc phân tử CH₄ được hiển thị.

Bước 2. Chọn Extensions ⟶ MOPAC ⟶ Nhập Title, Method chọn là AM1, Calculation chọn Geomtry Optimization ⟶ Chọn Generate.

Bước 3. Tiến hành lưu file

Bước 4. Chọn mở file vừa lưu bằng MOPAC 2016 sẽ có file out xuất hiện.

Bước 5. Mở file đuôi “.out” bằng Notepad hoặc WordPad.

Bước 6. Đọc kết quả

Giá trị nhiệt tạo thành của phân tử CH₄ (thể khí) là:

Giá trị năng lượng phân tử của CH₄ (thể khí) là:

Câu hỏi 3 trang 74 Chuyên đề Hóa 10:

Hướng dẫn. Thực hiện theo các bước như ở Hoạt động 4, Hoạt động 5, mục III.

Lời giải:

Kết quả độ dài liên kết C – H và góc liên kết HCH là:

Kết quả độ dài liên kết N – H và góc liên kết HNH là:

Ta thấy độ dài liên kết O-H là (0,96$\stackrel{o}{A}$) nhỏ hơn độ dài liên kết N-H (0,999$\stackrel{o}{A}$) và nhỏ hơn độ dài liên kết C-H (1,11$\stackrel{o}{A}$). Góc liên kết HOH (103,5^o) nhỏ hơn góc liên kết HNH (108,5^o), và nhỏ hơn góc liên kết HCH (109,5^o)

Các độ dài liên kết và góc liên kết tính được có thể có sai khác so với số liệu thực nghiệm, nhưng độ dài liên kết X-H giảm dần khi X lần lượt là C, N đến O; góc liên kết HXH cũng giảm dần theo chiều tương tự.

Em có thể trang 74 Chuyên đề Hóa 10:

Lời giải:

Độ dài liên kết giảm dần từ H₂O < NH₃ < CH₄ và điều này phù hợp với định luật tuần hoàn.