Câu 50.6 trang 140 VBT Vật Lí 9

Giải VBT Lí 9 Bài 50: Kính lúp

Câu 50.6 trang 140 VBT Vật Lí 9:

Hướng dẫn giải:

a) Dựng ảnh như hình vẽ 50.3

Trên hình 50.3, xét hai cặp tam giác đồng dạng:

ΔA’B’F’ và ΔOIF’; ΔOAB và ΔOA’B’.

Từ hệ thức đồng dạng ta có:

$\frac{OI}{A\text{'}B\text{'}}=\frac{OF\text{'}}{A\text{'}F\text{'}}=\frac{OF\text{'}}{A\text{'}O+OF\text{'}};\frac{AB}{A\text{'}B\text{'}}=\frac{OA}{OA\text{'}}\left(1\right)$ 

Vì AB = OI (tứ giác BIOA là hình chữ nhật), suy ra:

$\begin{array}{l}\frac{AO}{A\text{'}O}=\frac{OF\text{'}}{A\text{'}O+OF\text{'}}\iff \frac{d}{d\text{'}}=\frac{f}{d\text{'}+f}\iff dd\text{'}+df=d\text{'}f\\ \iff A\text{'}O=d\text{'}=\frac{df}{f-d}\iff \frac{d\text{'}}{d}=\frac{f}{f-d}\left(2\right)\end{array}$

Từ (1) và (2) suy ra:

$\frac{A\text{'}B\text{'}}{AB}=\frac{OA\text{'}}{OA}=\frac{d\text{'}}{d}=\frac{f}{f-d}$ 

Thay số: A’B’ = 10mm; AB = 1mm; f = 10cm = 100mm, suy ra:

$\begin{array}{l}\frac{A\text{'}B\text{'}}{AB}=\frac{f}{f-d}=\frac{d\text{'}}{d}\iff \frac{10}{1}=\frac{100}{100-d}=\frac{d\text{'}}{d}\\ \iff \begin{array}{l}d=90mm=9cm\\ d\text{'}=10d=90cm\end{array}\end{array}$

Vậy vật cách kính 9cm và ảnh cách kính 90cm.

b) Tương tự, thay số: AB = 1mm; A’B’ = 10mm; f = 40cm = 400mm

$\begin{array}{l}\frac{A\text{'}B\text{'}}{AB}=\frac{f}{f-d}=\frac{d\text{'}}{d}\iff \frac{1}{10}=\frac{400}{400-d}=\frac{d\text{'}}{d}\\ \iff \begin{array}{l}d=360mm=36cm\\ d\text{'}=10d=360cm\end{array}\end{array}$

Vậy vật cách kính 36cm và ảnh cách kính 360cm.

c) Trong cả hai trường hợp ảnh đều cao l0 mm. Trong trường hợp a) thì ảnh cách mắt có 90cm, còn trong trường hợp b) ảnh cách kính đến 360cm. Như vậy, trong trường hợp a) ảnh nằm gần mắt hơn và người quan sát sẽ thấy ảnh lớn hơn so với trường hợp b).