Soạn bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Trích - Lưu Quang Vũ) | Ngắn nhất Soạn văn 12

Soạn bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Trích - Lưu Quang Vũ) (ngắn nhất)

Soạn bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Trích - Lưu Quang Vũ) ngắn gọn

Phần hướng dẫn học bài

Câu 1 (trang 153 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

- Qua đoạn đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt, các hàm ý mà tác giả muốn gửi gắm: Sự sống và tồn tại chỉ có nghĩa lí khi con người được sống tự nhiên với sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn.

- Hồn Trương Ba: Đại diện cho tâm hồn của con người.

- Xác anh hàng thịt: Đại diện cho thể xác của con người.

Câu 2 (trang 153 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

- Hồn và xác không có sự hài hòa. Xác hàng thịt đã làm thay đổi con người của Trương Ba, ảnh hướng những thói xấu và người nhà của ông đã cảm nhận được sự thay đổi đó.Trương Ba ý thức được điều đó, ngày càng cảm thấy xa lạ với mọi người, thấy chán chính mình.

- Thái độ của Trương Ba trước những rắc rối đó: đầu tiên là phủ nhận sự ảnh hưởng của thể xác, đau đớn trước sự thay đổi của bản thân và nhận ra không thể tiếp tục sống như vậy nữa.

Câu 3 (trang 154 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

- Quan niệm của Đế Thích: Chỉ cần còn sống là được tồn tại dù đôi khi người ta không được là mình toàn vẹn (Ngọc Hoàng và thần tiên cũng vậy) và có thể sống bằng mọi giá (Đế Thích nói với Trương Ba: Ông phải sống, dù với bất cứ giá nào).

- Quan niệm của Trương Ba: Sống phải có ý nghĩa, có niềm vui và phải sống đúng là mình (tôi muốn được là tôi toàn vẹn, không thể sống với bất cứ giá nào được). Sống không là mình toàn vẹn còn khổ hơn là cái chết.

* Trương Ba trách Đế Thích, người đem lại cho mình sự sống: “Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết” là hoàn toàn đúng.

- Vì Đế Thích chỉ quan tâm đến việc Trương Ba tiếp tục được sống, chứ không quan tâm đến việc Trương Ba sẽ sống như thế nào. Việc đưa hồn Trương Ba vào xác anh hàng thịt đã khiến cho tâm hồn và thể xác trở nên mâu thuẫn.

* Ý nghĩa màn đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích:

+ Con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hoà, không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thân xác tội lỗi. Khi con người bị chi phối bởi những nhu cầu bản năng thì không nên chỉ đổ tội cho xác và không thể an ủi, vỗ về bằng vẻ đẹp của tâm hồn.

+ Sống nhờ, sống gửi, sống chắp vá, không được là mình thì cuộc sống ấy thật là vô nghĩa.

Câu 4 (trang 154 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

Trương Ba từ chối nhập vào xác cu Tị vì:

- Ông biết một tâm hồn già cỗi không thể trú ngụ trong thể xác của một cậu bé con. Ông không chấp nhận cách sống giả tạo, cuộc sống mà “khổ hơn là cái chết”.

- Nhận ra những rắc rối đằng sau việc này: Phải giải thích cho chị Lụa và người thân trong gia đình (đặc biệt là cái Gái - cháu gái của mình nhưng cũng là bạn thân của cu Tị, có khi phải sang nhà chị Lụa ở, tạo cơ hội cho bọn lý trưởng sách nhiễu, thu lợi (“Tôi, một ông già gần 60… Làm trẻ con không phải dễ”)

Câu 5 (trang 154 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

Kết thúc vở kịch, nhân vật hồn Trương Ba chấp nhận cái chết, cu Tị sống lại cho ta cảm nhận: Đây là một cái kết hợp lí, có hậu nếu xét theo ý nghĩa đó là kết quả của cuộc đấu tranh giữa khao khát được sống. Một trong những điều quý giá nhất của mỗi người là được sống là mình, sống trọn vẹn với những giá trị mà mình có và theo đuổi.

Phần luyện tập

Câu hỏi (trang 154 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

Cuộc sống của Trương Ba sẽ vô cùng rắc rối, khổ sở.

- Nếu nhập vào xác cu Tị: Chị Lụa không chấp nhận sự thật con trai mình là Trương Ba, sang nhà đòi lại con trai.

- Cái Tí không chấp nhận, cảm thấy sợ hãi khi bạn mình (cu Tị) lại trở thành ông nội.

- Trương Ba: Càng đau đớn khi không được sống trọn vẹn (thể xác là của một đứa trẻ nhưng suy nghĩ lại của một ông già), lo lắng về tương lai (Để rồi… lộc trời).

* Viết một lớp kịch ngắn về những rắc rối sẽ xảy ra:

Chị Lụa (ôm cu Tị vào lòng, âu yếm): Ôi, con trai  của mẹ! cảm tạ Trời Phật đã cho con sống lại! Từ nay trở đi, mẹ con ta sẽ sống bên nhau mãi mãi.

Hồn Trương Ba (vùng ra khỏi vòng tay chị Lụa): Tôi là Trương Ba, hàng xóm nhà chị đây mà!

Chị Lụa: Ối cu Tị ơi, con là con trai của mẹ mà! Con à! Con của mẹ mà!

Hồn Trương Ba (bực bội gắt): Cái chị này! Tôi là Trương Ba chứ không phải là thằng cu Tị!

Chị Lụa (hoảng hốt gào khóc): Trời ơi! Con tôi bị làm sao thế này? Con nói lảm nhảm gì thế?

Hồn Trương Ba: Tôi đây mà! Trương Ba đây, bà đừng sợ!

(Chị Lụa vừa chạy vào vừa mếu máo gọi con.)

Chị Lụa: Con ơi ! về nhà với mẹ nào! Con đừng bỏ mẹ con ơi!

Vợ Trương Ba: Đấy, Ông thấy tôi nói có đúng không nào? Mọi chuyện lôi thôi lại bắt đầu rồi!

Chi Lụa (bế thốc "cu tí" chạy đi): về nhà mình con nhé! Hôm nào con khỏe, mẹ sẽ cho con sang đây chơi với cái Gái.

Hồn Trương Ba (giãy giụa): Ơ hay cái nhà chị này!  Tôi đã nói tôi là Trương Ba chứ không phải cu Tị con chị.

(Bất chợt, lý trưởng và Trương tuần đi ngang qua, thấy ồn ào liền đứng lại.)

Ông Lý (trợn mắt ra oai): Hừm! Chuyện gì thế hử?

Chị Lụa: Bẩm ông lý, tôi chỉ bắt thằng con tôi về nhà thôi ạ! Cháu nó cứ đòi ở bên nhà ông Trương Ba!

Hồn Trương Ba (phân trần): Tôi không phải là con chị ta. Tôi là Trương Ba.

Ông lý (tức giận quát): A, thằng nhãi ranh láo toét! Tao bảo Trương tuần phết cho mày mấy gậy bây giờ! Đi về nhà mau!

Hồn Trương Ba: Tôi về nhà tôi!

Ông lý Trương tuần đâu! Lôi cổ thằng nhãi ranh này ra đình rồi trói nó lại! Nó dám cãi lệnh ta sao?!

Hồn Trương Ba: Buông tôi ra! Tôi không phải là cu Tị ! Tôi là Trương Ba

Trương tuần (quật cho "cu Tị" một gậy vào mông rồi túm cổ lôi đi): Này thì cãi! Này thì cãi! Tối nay tao cho mày đánh tổ tôm với muỗi, con ạ!

Chị Lụa (chạy theo năn nỉ): Trăm lạy ông lý, ngàn lạy ông lý! Xin ông tha cho cháu! Dạ, thôi thì có chút tiền trà thuốc xin ông lý nhận cho!

Ông lý (đút nhanh tiền vào túi): Chị đã biết điều như thế thì ta tha cho nó! Liệu mà dạy con cẩn thận, nghe chưa?!

(Ông lý, Trương tuần bỏ đi.)

Hồn Trương Ba: Chị Lụa này, tôi phải nói cho chị rõ là ông tiên Đế Thích đã hóa phép cho hổn tôi nhập vào xác cu Tị. Cho nên tôi vẫn là Trương Ba chứ không phải là con chị. Chị đừng ép tôi. Tôi hứa sẽ qua lại bên nhà cho chị đỡ buồn. Thôi, tôi về nhà tôi đây! Chào chị!

(Hồn Trương Ba gặp cái Gái ở ngay cửa.)

Hồn Trương Ba (tiến lại gần): Đừng sợi Ta là ông nội cháu đây mà!

Cái Gái (hét lên): Không phải! Đừng động vào tôi! Bố ơi! Cứu con!

Con trai Trương Ba (chạy ra ôm lấy con): Bố đây! Bố đây! Sao thế con?

Con trai Trương Ba (ngạc nhiên): Ơ! Thế này là thế nào?

Hồn Trương Ba (rầu rĩ): Thầy đây, anh cả ạ! ông Đế Thích cho hồn thầy nhập vào xác thằng cu Tị đấy mà!

Con Trương Ba: Thầy lại thể nữa mọi người và cả thầy chưa chiu hết khổ sở vì xác anh hàng thịt sao?

Trương Ba: Không có gì đâu chỉ là thầy thương chị Lụa muốn chị ấy được thấy mặt con mỗi ngày thôi mà

Con Trương Ba: Nhưng thầy lại là ông lão, thầy đâu phải cu Tị. Thầy làm thế chị Lụa càng đau khổ hơn, con là con mà không phải là con.

Trương Ba: Cũng đúng! Thầy có cho chị Lụa nhận con đâu!