Sọ Dừa - Tác giả tác phẩm Ngữ văn 6 - Chân trời sáng tạo

Tác giả tác phẩm: Sọ Dừa - Ngữ văn 6

I. Tác phẩm Sọ Dừa

1. Thể loại

Truyện cổ tích là thể loại truyện kể dân gian, kết quả của trí tưởng tượng dân gian, xoay quanh cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật. Qua đó thể hiện cách nhìn, cách nghĩ của người xưa đối với cuộc sống, đồng thời nói lên ước mơ về một xã hội công bằng tốt đẹp.

2. Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả.

3.Người kể chuyện: Ngôi thứ ba.

4. Tóm tắt tác phẩm Sọ Dừa

Sọ Dừa là câu chuyện về cậu bé mang hình hài kì lạ, xấu xí làm công việc chăn bò cho nhà phú ông, lấy được cô Út làm vợ và thi đỗ trạng nguyên. Mặc cho sự ghen ghét đố kị của hai người chị vợ, hai vợ chồng Sọ Dừa vẫn vượt những thử thách éo le để đoàn tụ.

5. Bố cục tác phẩm Sọ Dừa: 3 phần:

- Phần 1:Từ đầu $\to$ “đặt tên cho nó là Sọ Dừa”

(Sự ra đời của Sọ Dừa)

- Phần 2:Tiếp theo $\to$ “cảnh đảo hoang vắng”

(Những thử thách của Sọ Dừa)

- Phần 3:Còn lại

(Hạnh phúc của Sọ Dừa)

6. Giá trị nội dung tác phẩm Sọ Dừa

- Đề tài: Ngoại hình và phẩm chất bên trong của con người.

- Chủ đề: Thể hiện ước mơ của nhân dân về công bằng xã hội: Những người thiệt thòi, bất hạnh, tốt bụng sẽ được hưởng hạnh phúc; những kẻ ác, tham lam sẽ bị trừng trị.

- Ý nghĩa: Nêu bài học về cách nhìn nhận, đánh giá con người (Không nên chỉ nhìn vẻ bề ngoài, cần tìm hiểu, coi trọng phẩm chất bên trong của họ).

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Sọ Dừa

- Cốt truyện ly kỳ, hấp dẫn.

- Các chi tiết tưởng tượng kỳ ảo thú vị, bất ngờ.

- Xây dựng nhân vật có đặc điểm đặc biệt.

II. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Sọ Dừa

1. Nhân vật Sọ Dừa

a) Ngoại hình:

- Giống như quả dừa, không có chân tay,…

- Di chuyển: Lăn lông lốc.

$\to$ Xấu xí, dị biệt.

- Cảm nghĩ: Nhân vật thiệt thòi, đáng thương.

b) Phẩm chất:

- Chăn bò rất giỏi.

- Có tài thổi sáo; lo đủ sính lễ cưới vợ.

- Kiên trì học hành, thi đỗ trạng nguyên.

- Lo lắng cho vợ; dự đoán, đề phòng trước những thử thách.

$\to$ Chăm chỉ, chịu khó, không sợ gian khổ, biết giúp đỡ mẹ; Tự tin vào bản thân; Giỏi giang, thông minh lỗi lạc; Thủy chung, ngay thẳng.

- Cảm nghĩ: Khâm phục, ngưỡng mộ, yêu mến.

c) Kết cục của nhân vật:

- Vợ chồng Sọ Dừa sống hạnh phúc.

- Bài học:

+ Khi xem xét, đánh giá con người không nên chỉ dựa vào hình thức bên ngoài, không nên có định kiến với vẻ bề ngoài dị biệt. Điều quan trọng là xem xét những phẩm chất của họ.

+ Con người nếu có hoàn cảnh khó khăn, không hoàn thiện về ngoại hình thì càng cần biết vươn lên để nâng cao và chứng tỏ giá trị bản thân.

2. Các yếu tố kỳ ảo

- Sự ra đời của Sọ Dừa (Bà mẹ mang thai sau khi uống nước trong sọ dừa, hình dáng của Sọ Dừa).

- Chăn bò giỏi.

- Thổi sáo hay.

- Chuẩn bị đủ sính lễ.

- Biến thành chàng trai khôi ngô.

- Vợ Sọ Dừa thoát khỏi bụng cá, sống sót;

- Gà trống gáy thành tiếng người,…

$\to$ Ý nghĩa:

- Làm cho câu chuyện hay hơn, ly kỳ, hấp dẫn.

- Thể hiện ước mơ của nhân dân: có được khả năng kỳ diệu, người bất hạnh được bù đắp, người tốt sẽ được hưởng hạnh phúc,…