Sách bài tập GDCD 6 Bài 9 (Cánh diều): Tiết kiệm

Giải SBT GDCD 6 Bài 9: Tiết kiệm

Câu 1 trang 42 SBT Giáo dục công dân 6: Việc làm nào dưới đây thể hiện tính tiết kiệm?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Dùng bóng đèn mờ để học bài cho đỡ tốn kém.

B. Giữ gìn sách vở, đồ dùng cẩn thận.

C. Ít giặt quần áo cho lâu cũ

D. Tính toán hợp lí mỗi khi mua sắm đồ dùng cá nhân.

E. Mua đồ dùng cũ cho đỡ tốn tiền.

G. Không la cà quán game để dành thời gian học bài.

H. Dùng lại sách giáo khoa cũ của anh, chị lớp trên

I. Luôn để đồ đạc đúng nơi quy định.

Lời giải:

Những việc làm thể hiện sự tiết kiệm là B, D, G, H

Câu 2 trang 42 SBT Giáo dục công dân 6: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây?

(Đánh dấu X vào ô tương ứng)

Ý kiến	Đồng tình	Không đồng tình
A. Tiết kiệm tiền là việc của người lớn, không phải của trẻ em.
B. Cần tiết kiệm thường xuyên, trong mọi hoàn cảnh.
C. Chỉ tiết kiệm khi kinh tế thiếu thốn, khi giàu thì không cần.
D. Ai cũng cần chi tiêu tiết kiệm.
E. Nên biết chi tiêu phù hợp với hoàn cảnh của mỗi người, mỗi gia đình
G. Chỉ cần tiết kiệm của mình, không cần tiết kiệm cho tập thể
H. Người biết tiết kiệm sẽ thực hiện được những mong muốn thiết thực của mình.

Lời giải:

Ý kiến	Đồng tình	Không đồng tình
A. Tiết kiệm tiền là việc của người lớn, không phải của trẻ em.	X
B. Cần tiết kiệm thường xuyên, trong mọi hoàn cảnh.	X
C. Chỉ tiết kiệm khi kinh tế thiếu thốn, khi giàu thì không cần.	X
D. Ai cũng cần chi tiêu tiết kiệm.	X
E. Nên biết chi tiêu phù hợp với hoàn cảnh của mỗi người, mỗi gia đình	X
G. Chỉ cần tiết kiệm của mình, không cần tiết kiệm cho tập thể	X
H. Người biết tiết kiệm sẽ thực hiện được những mong muốn thiết thực của mình.	X

Câu 3 trang 43 SBT Giáo dục công dân 6: Câu tục ngữ nào dưới đây nói về tiết kiệm? (Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Năng nhặt chặt bị

B. Kiến tha lâu cũng đầy tổ

C. Buôn tàu bán bè không bằng ăn dè hà tiện.

D. Thua keo này bày keo khác

E. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo

G. Của bền tại người

H. Góp gió thành bão

I. Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm

K. Làm khi lành để dành khi đau.

L. Có chí làm quan, có gan làm giàu.

Lời giải:

Những câu tục ngữ nói về tiết kiệm là C, I, K

Câu 4 trang 43 SBT Giáo dục công dân 6: Em có nhận xét gì về những hình ảnh dưới đây?

Lời giải:

Những hình ảnh trên đều nói về sự tiết kiệm trong cuộc sống.

- Hình 1: Tiết kiệm thời gian

- Hình 2: Tiết kiệm nước

- Hình 3: Tiết kiệm điện

- Hình 4: Tiết kiệm tiền

Câu 5 trang 43 SBT Giáo dục công dân 6: Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi

CÂU CHUYỆN VỀ THỰC HÀNH TIẾT KIỆM CỦA BÁC HỒ

Sinh thời, không ít hơn hai lần Bác Hồ kể lại câu chuyện Người dùng phong bì gửi công văn, thư từ. Lần thứ nhất, tháng 5 – 1949, Bác Hồ kể: “Trung bình một cái phong bì có kích thước giấy 180 phân vuông. Mỗi ngày các cơ quan, đoàn thể và tư nhân ít nhất cũng dùng hết một vạn cái phong bì, tức là 180 thước vuông giấy. Mỗi năm là 64800 thước vuông giấy. Nếu ai cũng tiết kiệm, dùng một cái phong bì hai lần, thì mỗi năm chỉ tốn một nửa số giấy, tức là 32 400 thước vuông. Còn 32 400 thước để dành cho các lớp bình dân học vụ thì chẳng tốt sao? Hơn nữa, nhờ sự tiết kiệm giấy, mà tiền bạc và công phu làm giấy có thể làm thêm việc kiến thiết khác, thì càng lợi ích hơn nữa.”

Sinh thời, Bác Hồ luôn có lối sống tiết kiệm, là tấm gương mẫu mực để chúng ta noi theo. Câu chuyện ngắn về sử dụng phong bì đã để lại bài học sâu sắc về thực hành tiết kiệm.

Năm 1952, nói về thực hành tiết kiệm, Bác Hồ dẫn ví dụ: “Cơ quan nào cũng dùng phong bì, nếu mỗi cơ quan đều tiết kiệm, một chiếc phong bì dùng hai, ba lần, thì mỗi năm Chính phủ có thể tiết kiệm được hàng chục tấn giấy.”. Và Bác nhấn mạnh: “Đối với giấy như thế, đối với mọi thứ khác đều như thế.”, bởi: “Giấy bút, vật liệu đều tốn tiền của Chính phủ, tức là của dân; ta cần phải tiết kiệm. Nếu một miếng giấy nhỏ đủ viết, thì chớ dùng một tờ to. Một cái phong bì có thể dùng hai, ba lần”. Và Bác đã làm để mọi người bắt chước: hằng ngày các văn bản Bác đều viết ở mặt sau của bản tin Thông tấn xã Việt Nam; còn phong bì Bác đều dùng lại phong bì của các nơi gửi tới đến hai, ba lần.

Đối với Bác Hồ, bất cứ làm việc gì, sử dụng cái gì dù lớn dù nhỏ cũng đều phải tiết kiệm. Bởi theo Bác, tiết kiệm cũng như cái thùng có đáy, nước đổ vào không thể đi đâu được. Thế nên, Bác Hồ luôn nhắc mọi người: “Cần với kiệm phải đi đôi với nhau, như hai chân của con người.”. Bác Hồ còn dẫn câu ngạn ngữ để mọi người dễ hình dung cái kiểu cần mà không kiệm: “Làm chừng nào xào chừng ấy” thì: “cũng như một cái thùng không có đáy; nước đổ vào chừng nào chảy ra hết chừng ấy, không lại hoàn không.”

Trong khi căn dặn mọi người, mọi ngành, mọi cấp thường xuyên thực hành tiết kiệm, thì đồng thời, Bác Hồ cũng quan tâm làm cho mọi người hiểu rõ tiết kiệm không phải là khắc khổ, là bủn xỉn đến mức nhịn ăn, nhịn mặc, mà trái lại, tiết kiệm để tạo cho mức sống ngày càng được cải thiện, nâng cao hơn: “Nếu ta khéo tiết kiệm sức người, tiền của và thời giờ, thì với sức lao động và tiền tài của nước ta hiện nay, ta có thể tăng gia sản xuất gấp bội mà lực lượng của ta về mọi mặt cũng tăng gấp bội.”

a. Lối sống tiết kiệm của Bác Hồ được thể hiện thế nào trong câu chuyện trên?

b. Bài học về sự tiết kiệm của Bác Hồ trong câu chuyện trên còn phù hợp với điều kiện hiện nay hay không? Vì sao?

Lời giải:

Yêu cầu a) Trong câu chuyện, lối sống tiết kiệm của Bác Hồ được thể hiện ở việc dùng phong bì. Bác khuyến khích mọi người nên dùng một phong bì hai đến ba lần để tiết kiệm giấy.

Yêu cầu b) Bài học về sự tiết kiệm của Bác Hồ trong câu chuyện trên vẫn còn phù hợp với điều kiện ngày nay. Vì: trong mọi hoàn cảnh, chúng ta đều cần phải tiết kiệm. Ví dụ: Tiết kiệm tiền sẽ giúp chúng ta có được một khoản tiền để dự phòng để vượt qua những khó khăn, như: ốm đau, mất việc làm…

Câu 6 trang 45 SBT Giáo dục công dân 6: Mùa Đông đến, trời rét. Mẹ muốn mua cho An một chiếc áo ấm mới để An đi học. Đối với gia đình nghèo như gia đình An thì việc chi tiêu mấy trăm nghìn đồng vào chiếc áo rét cũng là việc cần phải đắn đo suy nghĩ. Có bao nhiêu việc cần phải chi tiêu như tiền ăn hằng ngày của gia đình, tiền học phí của hai anh em An, tiền mua sách vở,… mà gia đình An làm nghề nông nên làm ra đồng tiền rất khó. Mặc dù rất thích có áo mới, nhưng thương bố mẹ. An nói với mẹ chiếc áo hiện nay của bạn còn mặc được, không cần mua áo mới lúc này.

a. Vì sao An nói với mẹ không cần mua áo mới nữa?

b. Em có thể học tập được điều gì ở An?

Lời giải:

Yêu cầu a) An nói với mẹ không cần mua áo mới nữa là vì An thương bố mẹ đi làm vất vả, đồng thời An cũng biết hoàn cảnh gia đình mình.

Yêu cầu b) Qua câu chuyện của An, em học được tính tiết kiệm, lòng thương yêu bố mẹ của An.

Câu 7 trang 45 SBT Giáo dục công dân 6: Năm nay lên lớp 6, Quân học ở trường trung học cơ sở cách nhà khoảng hơn 2km, Quân đi xe đạp khoảng 10 phút là đến trường. Đang đạp xe đến trường, Quân thấy một số bạn trong lớp có xe đạp điện, Quân muốn mình cũng có xe đạp điện để không thua kém bạn nào trong lớp. Quân ngỏ lời với bố mẹ:

- Bố ơi, ở lớp con có nhiều bạn có xe đạp điện mới mua đấy. Bố mua cho con một chiếc để thay chiếc xe đạp này nhé. Nhân tiện cũng là quà bố mẹ thưởng cho con vào học trung học cơ sở.

- Nhà mình gần trường, con cứ đi xe đạp đi học cũng được. Nhà mình còn nhiều khó khăn lắm con ạ! Đợi khi nào đỡ khó khăn hơn bố mẹ sẽ mua xe đạp điện cho con. – Bố của Quân nói.

- Bố mẹ không thương con, để con thua kém bạn bè rồi. – Quân dằn dỗi bố mẹ.

Theo em, Quân có nên đòi hỏi bố mẹ mua xe đạp điện cho mình không? Vì sao?

Lời giải:

- Quân không nên đòi hỏi bố mẹ mua xe đạp điện. Vì nhà của Quân rất gần với trường học (chỉ cách trường khoảng 2 km); hơn nữa, gia đình Quân cũng đang gặp khó khăn.

Câu 8 trang 45 SBT Giáo dục công dân 6: Có ý kiến cho rằng, lối sống tiết kiệm rất cần thiết đối với mỗi học sinh, là điều mà mỗi học sinh chúng ta nên học tập và rèn luyện ngay từ khi còn nhỏ.

Em có đồng ý với ý kiến này không? Giải thích vì sao.

Lời giải:

Em đồng ý với ý kiến trên.

- Vì tiết kiệm có ý nghĩa rất quan trọng đối với đời sống. Nó giúp con người biết quý trọng thời gian, tiền bạc, thành quả lao động của bản thân và người khác nhằm làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.

- Học sinh nên học tập và rèn luyện ngay từ khi còn nhỏ để hình thành thói quen tiết kiệm cho tương lai.