Những cánh buồm - Tác giả tác phẩm Ngữ văn 6 - Chân trời sáng tạo

Tác giả tác phẩm: Những cánh buồm- Ngữ văn 6

I. Tác giả

- Hoàng Trung Thông (1925 – 1993)

- Quê: Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An

- Thơ của ông giản dị, cô đọng, chứa đựng cảm xúc trong sáng.

- Nhiều bài thơ của ông đã được phổ nhạc.

II. Tác phẩm Những cánh buồm

1. Thể loại: Thơ tự do

2. Xuất xứ: In trong tập thơ Những cánh buồm, NXB Văn học, Hà Nội, 1964.

3. Tóm tắt tác phẩm Những cánh buồm

Bài thơ nói về mơ ước của cha và con. Đứng trước biển thấy những cánh buồm kiêu hãnh ngoài biển khơi, người con muốn có một cánh buồm trắng, sẽ đi thật xa để khám phá. Đó cũng là mơ ước thuở bé của người cha.

4. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm

5. Bố cục tác phẩm Những cánh buồm: 3 phần

- Phần 1: Từ đầu …lòng vui phơi phới.

$\to$ Miêu tả hình ảnh của người cha và người con đi dạo trên bãi cát

- Phần 2: Tiếp theo đến…để con đi

$\to$ Cuộc trò chuyện của hai cha con và mong muốn của người con

- Phần 3: Còn lại

$\to$ Cảm nhận của người cha.

6. Giá trị nội dung tác phẩm Những cánh buồm

- Tình cảm cha con thân thiết, tràn đầy yêu thương

- Ca ngợi ước mơ khám phá cuộc sống của trẻ thơ. Những ước mơ làm cho cuộc sống không ngừng tốt đẹp hơn.

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Những cánh buồm

- Kết hợp yếu tố tự sự, miêu tả trong thơ.

- Thể thơ tự do dễ truyền tải nội dung.

- Ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, cảm xúc.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Những cánh buồm

1. Hình ảnh hai cha con đi dạo trên bãi biển

Không gian	Thời gian	Cảnh vật	Con người
ở bãi cát trên biển	buổi sáng, sau trận mưa đêm	+ ánh mai hồng + cát càng mịn + biển càng xanh	+ bóng cha dài lênh khênh + bóng con tròn chắc nịch + cha dắt con đi + lòng vui phơi phới
→ Không gian bao la, vô tận	→ Tươi sáng, mát mẻ	→ Khung cảnh trong trẻo, vui tươi, rực rỡ	→ vui vẻ, thoải mái, hạnh phúc
Yếu tố miêu tả giúp người đọc dễ hình dung hình ảnh, tâm trạng của hai cha con trong khung cảnh đẹp đẽ.
Nghệ thuật: điệp ngữ, đối lập, từ láy
Cảm nhận: Tình cảm của hai cha con thân thiết, hạnh phúc vừa đơn sơ, giản dị, vừa thiêng liêng, cao cả.

2. Cuộc trò chuyện của hai cha con và mong muốn của người con

- Câu hỏi của người con:

“Cha ơi!

.. không thấy người ở đó?”

“Cha mượn cho con buồm trắng nhé,

Để con đi…”

→ câu hỏi ngây thơ, hồn nhiên. Người con mong muốn mở rộng kiến thức, được đi nhiều nơi.

- Câu trả lời của người cha:

“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa…

Những nơi đó cha chưa hề đi đến”.

→ người cha trầm ngâm, mỉm cười giảng giải cho con, từng bước nâng đỡ ước mơ con.

$\Rightarrow$Yếu tố tự sự giúp ta cảm nhận cuộc trò chuyện gần gũi, thân thiết của hai cha con.

*Nghệ thuật đặc sắc:

+Ẩn dụ “Ánh nắng chảy đầy vai”

→ làm tăng sức hấp dẫn, thú vị cho câu thơ, giúp người đọc hình dung cụ thể về khung cảnh đẹp đẽ trên biển.

+ Hình ảnh cánh buồm:

→ biểu tượng của ước mơ, khát vọng được đi xa, được mở rộng hiểu biết của người con.

+ Dấu chấm lửng: “Để con đi…”

→ sự tiếp nối của thế hệ sau

$\Rightarrow$ Tình cảm yêu thương, trìu mến của người cha dành cho con và khao khát được khám phá những điều chưa biết của người con.

3. Cảm nhận của người cha

- Ước mơ của con gợi cho cha nhớ đến ước mơ thuở nhỏ của mình.

- Câu thơ: Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con

→ Người cha tự hào khi thấy con mình cũng ấp ủ những ước mơ đẹp như ước mơ của mình thời thơ ấu.

$\Rightarrow$ Sự tiếp nối của thế hệ trẻ thực hiện ước mơ của thế hệ đi trước.