Anonymous

Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 15 (Cánh Diều): Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX

- asked 6 months agoVotes

0Answers

0Views

Lý thuyết Lịch sử 8Bài 15: Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX

A. Lý thuyết Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX

I. Sự ra đời của nhà Nguyễn

- Năm 1792, vua Quang Trung đột ngột qua đời, con trưởng là Quang Toản lên ngôi.

- Nội bộ triều đình Tây Sơn nảy sinh mâu thuẫn và suy yếu nhanh chóng.

- Năm 1801, Nguyễn Ánh huy động lực lượng đánh ra Phú Xuân (Huế), vua Quang Toản chạy ra Bắc Hà.

- Giữa năm 1802, Nguyễn Ánh tiến quân ra Bắc, lật đổ triều Tây Sơn, lập ra triều Nguyễn, lấy niên hiệu là Gia Long, chọn Phú Xuân (Huế) làm kinh đô.

- Năm 1804, nhà Nguyễn đổi tên nước thành Việt Nam.

II. Tình hình chính trị

* Tổ chức bộ máy nhà nước

- ưới thời vua Gia Long, cả nước được chia thành: Bắc thành, Gia Định thành (do Tổng trấn phụ trách) và các Trực doanh (do triều đình trực tiếp quản lí).

- Năm 1831 – 1832, vua Minh Mạng thực hiện cuộc cải cách hành chính, chia cả nước thành 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc (phủ Thừa Thiên), dưới tỉnh là các phủ, huyện châu, tổng, xã.

* Luật pháp

- Năm 1815, vua Gia Long cho ban hành bộ Hoàng Việt luật lệ (còn gọi là Luật Gia Long), gồm 398 điều.

* Quân đội quân đội

- Tại kinh đô Phú Xuân (Huế) và các tỉnh, nhà Nguyễn cho xây dựng nhiều thành luỹ vững chắc, có quân lính đóng giữ.

Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 15 (Cánh Diều): Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX (ảnh 1)

* Chính sách đối ngoại

- Đối với nhà Thanh, các vua Nguyễn thực hiện phương châm ngoại giao linh hoạt, khôn khéo.

- Đối với Lào và Chân Lạp, nhà Nguyễn thể hiện địa vị là nước lớn.

- Đối với các nước phương Tây, nhà Nguyễn khước từ quan hệ.

III. Tình hình kinh tế

* Nông nghiệp

- Những chính sách tích cực của nhà Nguyễn đã góp phần mở rộng diện tích đất canh tác trên cả nước (năm 1847 đạt gần 4,3 triệu mẫu), nhiều đồn điền được thành lập ở các tỉnh Nam Kì.

- Phần lớn ruộng đất vẫn tập trung trong tay địa chủ, nông dân không có hoặc có ít ruộng cày cấy.

* Thủ công nghiệp

* Thương nghiệp

- Đất nước thống nhất đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi, buôn bán trong nước.

- Các vua nhà Nguyễn tích cực cho sửa sang đường sá, đào sông ngòi để thuận tiện cho việc đi lại. Nhiều chợ làng, chợ huyện được mở thêm.

* Ngoại thương

- Đối với các nước phương Tây, nhà Nguyễn hạn chế trao đổi buôn bán. Hoạt động giao thương với nước ngoài của tư nhân bị kìm hãm.

IV. Tình hình xã hội

- Dưới thời Nguyễn, giai cấp thống trị gồm có quý tộc, quan lại, địa chủ, cường hào, giai cấp bị trị là các tầng lớp nhân dân lao động, trong đó nông dân chiếm đa số.

- Trong xã hội, tệ quan tham diễn ra phổ biến.

V. Tình hình văn hoá

- Nhà Nguyễn chủ trương độc tôn Nho giáo.

- Từ thời vua Minh Mạng, nhà nước thực hiện chính sách “cấm đạo” đối với Thiên Chúa giáo.

- Ở các địa phương, Phật giáo, tín ngưỡng dân gian tiếp tục phát triển, nhiều chùa, đền thờ, đình làng được xây dựng, trùng tu.

- Dưới thời Nguyễn, giáo dục, khoa cử Nho học được củng cố.

Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 15 (Cánh Diều): Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX (ảnh 1)

- Khoa học – kĩ thuật:

VI. Quá trình thực thi chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa của nhà Nguyễn

- Hằng năm, nhà Nguyễn huy động các cơ quan, chức quan trong triều phối hợp với các địa phương ven biển và ngư dân Quảng Ngãi, Bình Định thực hiện những biện pháp thực thi chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.

- Những biện pháp thực thi chủ quyền và việc thể hiện hai địa danh Hoàng Sa, Vạn Lý Trường Sa trên bản đồ hành chính thời vua Minh Mạng là những bằng chứng khẳng định chủ quyền quốc gia của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.