Chỉ số axit là số miligam KOH cần để trung hoà axit béo tự do có trong 1g

Giải SBT Hóa 12 Bài 3: Khái niệm về xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp

Bài 3.6 trang 8 Sách bài tập Hóa học 12:

Lời giải:

Chất béo có công thức (C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ tác dụng với kiềm:

(C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ + 3KOH $\stackrel{t°}{\to }$ 3C₁₇H₃₃COOK + C₃H₅(OH)₃ (1)

Phản ứng trung hoà axit:

RCOOH + KOH → RCOOK + H₂O (2)

m_KOH = 14100 g suy ra n_KOH = 251,786 mol

Số gam KOH để trung hoà axit béo là 700 g ứng với số mol KOH là 12,5 mol.

Theo (2): n_RCOOH = n_KOH = 12,5 mol

$n_{H_{2}O}$= n_RCOOH = 12,5 mol suy ra $m_{H_{2}O}$ = 12,5.18 = 225 (g)

Số mol KOH tham gia phản ứng (1) là: 251,786 - 12,5 = 239,286 (mol)

Số mol glixerol sinh ra 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:

m_muối = m_{chất béo} + m_KOH - m_nước - m_glixerol

= 100000 + 14100 - 225 - 79,762.92 = 106536,896 (g) = 106,54 kg.