Bố cục Đi san mặt đất hay, chính xác nhất - Chân trời sáng tạo

Bố cục Đi san mặt đất - Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo

Bài giảng Ngữ văn 10 Đi san mặt đất - Chân trời sáng tạo

A. Bố cục Đi san mặt đất

- Phần 1: Từ đầu đến “cùng ở và cùng đi”: Cuộc sống con người từ thời kì khởi thủy

- Phần 2: Còn lại: Con người vận động các loài vật cùng nhau san trời, san đất để làm ăn sinh sôi.

B. Nội dung chính Đi san mặt đất

Truyện thơ lý giải mặt đất và bầu trời thủa ban sơ và cách con người khai phá mặt đất và bầu trời. Từ đó ca ngợi vai trò của mỗi người trong công cuộc khai phá bầu trời và mặt đất.

C. Tóm tắt Đi san mặt đất

Tóm tắt Đi san mặt đất (mẫu 1)

Văn bản cho thấy công lao to lớn của con người và khát vọng chinh phục thiên nhiên to lớn của người xưa

D. Tác giả, tác phẩm Đi san mặt đất

I. Tác giả

- Tác giả dân gian.

- Theo Nông Quốc Chấn chủ biên, Tràng Thị Giàng, Lê Trung Vũ sưu tầm, dịch.In trong “Hợp tuyển thơ văn Việt Nam”.

II. Tác phẩmĐi san mặt đất

1. Thể loại:Truyện thơ

2. Xuất xứ: Trích từ Truyện của người Lô Lô, trích Mẹ Trời, Mẹ Đất

3. Phương thức biểu đạt: Tự sự, biểu cảm

4. Nội dung chính tác phẩm Đi san mặt đất

Văn bản cho thấy công lao to lớn của con người và khát vọng chinh phục thiên nhiên to lớn của người xưa

5. Bố cục tác phẩm Đi san mặt đất: 2 phần

- Phần 1: Từ đầu đến “cùng ở và cùng đi”: Cuộc sống con người từ thời kì khởi thủy

- Phần 2: Còn lại: Con người vận động các loài vật cùng nhau san trời, san đất để làm ăn sinh sôi.

6. Giá trị nội dung tác phẩm Đi san mặt đất

- Lí giải sự xuất hiện của muôn loài và con người.

- Đề cao trí tuệ và nghị lực của con người

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Đi san mặt đất

- Thể thơ 5 chữ ngắn gọn, giản dị dễ hiểu

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Đi san mặt đất

1. Hoàn cảnh sống của con người

- Con người sống phụ thuộc vào thiên nhiên

+ Ăn chung, ở chung giữa thiên nhiên

+ Trồng bắp trên núi cao

+ Uống nước nơi mỏm đá

→ Cuộc sống con người có nhiều khó khăn, thử thách khi con người phải phụ thuộc vào thiên nhiên để có cái ăn, cái mặc.

→ Lý giải cuộc sống của con người của ban sơ và thể hiện khát vọng muốn vượt lên thiên nhiên để có cuộc sống tốt đẹp hơn.

2. Công việc san mặt đất

- "Bầu trời nhìn chưa phẳng"

- " Mặt đất còn nhấp nhô''.

→ Người Lô Lô muốn khám phá thêm vùng trời cũng như vùng đất mới, đất còn nhấp nhô thì họ sẽ đi san đất để chinh phục, mở rộng vùng đất đó

→ Đây là công việc chung của mọi người: "San đất là việc chung"

3. Ý nghĩa công việc san mặt đất

- Đi san mặt đất là truyện thần thoại bằng thơ của dân tộc Lô Lô

- Cho thấy công lao to lớn của con người trong việc cải tạo thiên nhiên và khát vọng chinh phục thiên nhiên của người xưa.

E. Đọc tác phẩm Đi san mặt đất

Ngày xưa, từ rất xưa..​Người già không nhớ nổiMấy năm mấy nghìn đờiNgày xưa từ rất xưa..
Người trẻ không biết tớiMấy nghìn, mấy vạn nămNgười mặt đất ăn chungCùng đi và cùng ởTrồng bắp trên núi caoUống nước từ bụng đáNgười mặt đất sống chungCùng ở và cùng đi..​

* * Bầu trời nhìn chưa phẳng​Mặt đất còn nhấp nhôPhải đi san mặt đất​Kiếm con trâu sừng cong​Chọn con trâu sừng dàiĐẽo con trâu cái áchĐục lỗ ách luồn dâyChão dẻo làm dây càyThừng dài làm dây bừaTrâu cày, bừa san đấtChẳng quản gì nhọc mệtSan đất là việc chungNgười tìm hang Chuột ChũiGọi hắn, hắn rung râu:“- Suốt ngày trong lòng đấtTôi có thấy trời đâu!”Người lại tìm Cóc, ẾchĐứa tặc lưỡi ngồi nhìnĐứa thì kêu ộp oạp:“- Chân tay tôi đều ngắnSan mặt đất sao nên?Để chúng tôi gọi lênXin trời đổ nước xuống!”Giống nào cũng không điiNgười gọi nhau làm lấyNhiều sức, chung một lòngSan mặt đất cho phẳngNhiều tay chung một ýSan mặt đất, làm ăn…

F. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm Đi san mặt đất

• Nhan đề “Đi san mặt đất” nói lên quá trình “đi san” của người Lô Lô. Trong văn bản, người Lô Lô phải “đi san mặt trời”, “đi san mặt đất” bởi vì:
  • “Bầu trời nhìn chưa phẳng”.
  • “Mặt đất còn nhấp nhô”.
• Công việc ấy do các thành phần đảm nhiệm: “con trâu sừng cong”, “con trâu sừng dài”, con người, cóc, ếch, trời.