Axit Cacbonic

Giải VBT Hóa 9 Bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat

Lí thuyết trang 85, 86 VBT Hóa học lớp 9

I. AXIT CACBONIC (H₂CO₃)

1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí

Trong nước tự nhiên và nước mưa có hòa tan khí cacbonic: 1000m³ nước hòa tan được 90 m³ khí CO₂.

Một phần khí CO₂ tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit cacbonic, phần lớn vẫn tồn tại ở dạng phân tử CO₂

2. Tính chất hóa học

- H₂CO₃ là một axit yếu, dung dịch H₂CO₃ chỉ làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ nhạt, bị axit mạnh đẩy ra khỏi muối.

- H₂CO₃ là một axit không bền: H₂CO₃ tạo thành trong các phản ứng hóa học bị phân hủy ngay thành CO₂ và H₂O.

II. MUỐI CACBONAT

1. Phân loại:

- Muối trung hòa. Không còn nguyên tố H trong thành phần gốc axit.

Thí dụ: Na₂CO₃, CaCO₃,..

- Muối axit: Có nguyên tố H trong thành phần gốc axit.

2. Tính chất

a) Tính tan: Đa số muối cacbonat không tan trong nước, trừ một số muối cacbonat của kim loại kiềm như Na₂CO₃; K₂CO₃…. Hầu hết các muối hiđrocacbonat tan trong nước như Ca(HCO₃)₂; Mg(HCO₃)₂ …

b) Tính chất hóa học

Phương trình hóa học: NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂↑ + H₂O

- Một số dung dịch muối cacbonat tác dụng với dd bazơ tạo thành muối mới và bazơ mới.

Phương trình hóa học:

K₂CO₃ + Ca(OH)₂ → 2KOH + CaCO₃↓

- Dung dịch muối cacbonat tác dụng với một số dung dịch muối tạo thành 2 muối mới.

Phương trình hóa học:

Na₂CO₃ + CaCl₂ → CaCO₃↓ + 2NaCl

- Nhiều muối cacbonat (trừ Na₂CO­₃, K₂CO₃,…) dễ bị nhiệt phân hủy, giải phóng khí CO₂.

Thí dụ: CaCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$CaO + CO₂

3. Ứng dụng:

- Na₂CO₃ được dùng để nấu xà phòng, sản xuất thủy tinh,..

III. CHU TRÌNH CACBON TRONG TỰ NHIÊN

Trong tự nhiên luôn có sự chuyển hóa cacbon từ dạng này sang dạng khác. Sự chuyển hóa này diễn ra thường xuyên, liên tục và tạo thành chu trình khép kín.